Lieve vreemdeling,
Eenzaamheid is een verlangen naar verbinding met anderen dat niet vervuld wordt.
Dit moet je weten: Doordat we meer in contact staan met anderen (door moderne technologie) ervaren we juist meer eenzaamheid in deze tijd.
Dit komt doordat we elk moment alleen (wachten op de trein, wachten tot de film begint, wachten tot we slapen) contact hebben met iemand anders. Maar dat contact is niet altijd vervullend.
Dat veroorzaakt eenzaamheid.
- Je voelt je ongezien
- Onbegrepen
- Niet gehoord
- Anders
Een manier om eenzaamheid op te lossen is door vaker alleen zijn.
Voordeel van alleen zijn
Er is een verschil tussen alleen zijn en alleen zijn.
- Van samen met jezelf zijn knap je op. Een wandeling door het bos. Een boek lezen. Wat kopen in de stad. Je geniet van in contact staan met jezelf en ervaart deze manier van afzonderen als positief.
- Door de moderne technologie hoeven we niet met onszelf te zijn en daardoor zijn we verleerd hoe fijn alleen zijn kan zijn. We ervaren daardoor juist snel de negatieve kanten van eenzaamheid.
- Niet samen met jezelf, maar alleen met jezelf.
De ene eenzaamheid is de andere niet.
Drie vormen van eenzaamheid.
De Noorse filosoof (en onderzoeker) Lars Svendsen onderscheidt drie soorten eenzaamheid:
- Kortdurende eenzaamheid
- Situatieafhankelijke eenzaamheid
- Chronische eenzaamheid
De uitleg:
- Kortdurende eenzaamheid ervaart ieder mens wel eens. Je kent bijvoorbeeld niemand op het feestje. Dat.
- Situatieafhankelijke eenzaamheid komt door een gebeurtenis. Je relatie gaat uit. Je zit niet lekker in je vel. Een vriendschap loopt niet lekker.
- Chronische eenzaamheid is een eenzaamheid die je de hele dag door met je meedraagt.
Svendsen heeft een aantal oplossingen voor deze eenzaamheden.
- Over kortdurende eenzaamheid hoef je je niet druk te maken. Dat is heel normaal en verdwijnt vanzelf.
- Bij situatieafhankelijke eenzaamheid stel je jezelf de vraag: ‘Wat mis ik precies door deze gebeurtenis?’ Maak daar werk van.
- Bij chronische eenzaamheid is het de kunst om in te zien dat dit gevoel in jou zit. Volgens Svendsen geven chronisch eenzame mensen graag hun omgeving de schuld van hun eenzaamheid. Zij snappen me niet. Zij willen me niet. Zij hebben me ontslagen. Etc. Maar je moet echt zelf aan de slag om dit gevoel op te lossen.
Svendsen heeft ook andere oorzaken voor eenzaamheid ontdekt bij chronisch eenzame mensen:
- Ze hebben weinig vertrouwen in de medemens.
- Ze zijn te kritisch ten opzichte van zichzelf én anderen.
De oplossing is simpel: laat het wantrouwen los en word minder kritisch.
Existentiële eenzaamheid doordat je leeft
Naast eenzaamheid in contact met anderen, is er nog de eenzaamheid die ontstaat door ons eigen bestaan.
Ook wel existentiële eenzaamheid genoemd.
Psychiater en schrijver Irvin Yalom voert vier argumenten aan over wat deze existentiële eenzaamheid veroorzaakt:
- We zijn sterfelijk. Jijzelf en je dierbaren zullen ooit overlijden.
- Je bent een vrij mens. Je moet zelf iets van je leven maken en alleen jijzelf bent daar verantwoordelijk voor.
- Je bent altijd alleen. Het is onmogelijk om een ander volledig te begrijpen, net zoals het onmogelijk is dat iemand anders jou volledig begrijpt. In die zin zijn we allen eenzaam.
- Er is geen algemene zin van het leven. Er is geen duidelijk antwoord op waarom we bestaan en wat we hier doen.
🪐 Nog een persoonlijke melancholische noot
Iedereen heeft tijd voor zichzelf nodig. Dus dat je even niet in contact staat met een ander.
Daar knapt een mens van op.
Ik heb alleen het idee dat veel mensen dit niet durven of niet beseffen.
Mijzelf gaat het gemakkelijk af, alleen zijn. Maar dat komt ook omdat ik schrijver ben.
It comes with the job…
Het is wel opmerkelijk dat mensen bijna allemaal hetzelfde reageren als ik ze vertel wat ik nou zoal doe in het leven.
‘Is dat dan niet eenzaam, de hele dag alleen zijn en schrijven?’
Nou… Die opmerking onthult alles van degene die het uitspreekt en zegt niets over mijn eenzaamheid.
Ik voel me het minst eenzaam als ik schrijf (of lees, of uit het raam staar).
🤿 Als je de diepte in wil gaan:
Liefs,
Tomson
PS
Thema is deze week eenzaamheid. Morgen een persoonlijk verhaal. Toen ik een kamer overnam van iemand die van het balkon was gesprongen. Woensdag een duistere thriller uit de jaren ’90. Donderdag mijn pleidooi om te stoppen met abstracte woorden.
