‘Laten we het nog eens doen,’ zegt Brandon na een etentje tegen Marianne, bij een metrostation.
Marianne kijkt hem net iets te lang aan en loopt dan zwijgend de trappen van het metrostation af.
Ze hadden net een discussie in het restaurant over intimiteit. Iets wat Brandon vreemd is.
Toch spreken ze uiteindelijk nog een keer met elkaar af in een hotel.
Maar dan functioneert zijn lul niet en stuurt hij haar, beschaamd, weg.
Brandon houdt van seks. Maar niet van intimiteit. Marianne vindt dat raar.
‘Kan gebeuren,’ zegt Marianne nog.
Maar in zijn wereld mag dit niet gebeuren.
Zijn seksverslaving is de hele dag aanwezig.
Masturberen in het toilet op kantoor.
Porno kijken achter zijn bureau.
Flirten in de metro met een onbekende dame.
Pornoblaadjes verzamelen.
Verveeld thuis naar een webcamgirl kijken.
In de kroeg iemand versieren voor een avontuur in de steeg.
Met een prostituee afspreken in een hotel.
Brandon heeft er geen echte lol in. Hij praat met niemand over wat hij voelt. Er zijn geen intieme vriendschappen. Je ziet de zelfwalging in zijn gezicht.
Zijn rol wordt gespeeld door Michael Fassbender. (Je weet wel. Uit de Tarantino-film Inglourious Basterds. Hij is de ‘Duitse’ officier die met zijn wijs-, middel- en ringvinger bier bestelt en zo verraadt dat hij geen Duitser is.)
Drie bier alsjeblieft. Uit de film Inglourious Basterds.
Als zijn emotioneel onstabiele zusje Sissy (Carey Mulligan) onverwacht bij hem intrekt, valt zijn dwangmatige wereld langzaam uit elkaar.
De beroemdste scène is de seksscène voor het raam van een hotel, terwijl de hele straat mee kan genieten. Dat doen mensen nu in het echt in dat hotel. Voor het raam de liefde bedrijven (wat een ironie).
De mooiste scène is die waarin hij ‘s avonds door de straten van New York jogt. De anonimiteit is zo voelbaar.
De film Shame komt uit 2011 en is gemaakt door de Brit Steve McQueen. De man die later Twelve Years a Slave maakte.
De regisseur wilde met Shame een film maken die iets zegt over 2011. Maar twaalf jaar later voelt de film juist tijdloos aan. De film had ook dit jaar gemaakt kunnen zijn.
Je hebt totaal geen idee van wat broer en zus in het verleden hebben meegemaakt. Maar beiden zijn er flink door geraakt (pun intended).
De meest intense scènes zitten aan het einde. Een minutenlange heftige ruzie op de bank tussen Brandon en Sissy.
De zus betrapt de broer op vieze dingen.
En daarna Brandon die in de kroeg een vrouw probeert te versieren, terwijl haar vriend net naar de wc is.
Zelfdestructie ten top.
De reden waarom de in Amsterdam wonende Brit deze film maakte, was dat seks onze hele maatschappij heeft overgenomen. Reclames. Internet. Het is overal. Je hebt er binnen twee klikken toegang tot. Maar niemand praat over de donkere kanten ervan.
“Als je vijftig jaar teruggaat, voor Billy Wilder’s The Lost Weekend, was alcoholisme ook niet te zien. Nu wordt het serieus genomen. Het is hetzelfde met seksverslaving. Toen ik er voor het eerst over hoorde, moest ik ook lachen. Maar als je weet dat deze mensen zichzelf tienmaal per dag moeten bevredigen, vergaat het lachen je wel. Omdat seks overal aanwezig is in onze cultuur lijkt het geen probleem, en als je een gezond seksleven hebt is het fantastisch, maar als seks iets wordt dat je nodig hebt om de dag door te komen, is dat gevaarlijk ongezond.”
Toen ik de film de eerste keer zag, vond ik hem wat kil en seksloos. In mijn aantekeningen had ik hem een 7 gegeven.
Maar bij het opnieuw bekijken dit weekend, viel echt alles op zijn plaats.
De openingscène in de metro en de allerlaatste scène in dezelfde metro met dezelfde vrouw. Je voelt dat Brandon is veranderd. Zo goed gespeeld.
De knotsgekke Sissy. Terwijl ik Carey Mulligan alleen maar ken van rollen als introverte, moeilijk kijkende, mysterieuze vrouw. Zoals in de film Drive.
De aankleding van het kantoor. Warm. Chique. De kille aankleding van zijn huis.
Hoe je merkt hoe gefrustreerd hij raakt door de komst van zijn zus, zonder dat hij het benoemt.
De ongemakkelijkheid in elke scène. Echt, elke scène is ongemakkelijk! Tomson Darko houdt van ongemakkelijkheid. Dat is de rauwe realiteit. Dat we elkaar nooit helemaal kunnen begrijpen.
De climax van de film (PUN INTENDED) is prachtig gemonteerd en volledig voelbaar. Je voelt de schaamte, de walging en het vluchtgedrag. Het gezicht van Michael Fassbender tijdens een trio: priceless.
Fassbender loopt VOLLEDIG naakt rond. Eindelijk. Een man functioneel naakt. In plaats van alleen vrouwenlichamen.
Marianne, die hem over intimiteit leert, is zo’n sterk personage. Ze heeft dondersgoed door wat voor persoon hij is. En toch spreekt ze daarna met hem af in een hotel…
11/10.
Je kunt de film Shame bekijken op NPO Plus of via NLZIET.
