Hey jij,
Er zit iets geks in het dilemma kiezen voor jezelf of je goede eigenschappen inzetten voor anderen.
Het laatste maakt je geliefd. Het eerste maakt je in zekere zin een egoïst.
Ik sprak laatst X.
Zij voelt zich al heel lang moe, energieloos en heeft een druk hoofd. Niet zo gek. Een langdurige, complexe affaire kwam tot een eind en in paar maanden tijd verloor ze vier mensen die dicht bij haar stonden. En waar haar werk juist de plek was waar ze full focus tot rust kon komen door te knallen, is het werk geen rustige plek meer. Toenemende werkdruk. Onduidelijke nieuwe procedures. Veel zieke collega’s. Het gevoel dat alles op X’s schouders terecht kwam.
Maar mijn suggestie om even voor zichzelf te kiezen en zich ziek te melden, was onbespreekbaar. Met een hele waslijst aan redenen waarom het werk haar nodig had.
Nou.
Misschien lijkt het zo dat X nu moet kiezen tussen zelf niet omvallen of het kantoor niet laten omvallen. Maar dat is niet hoe het is. Dat kantoor gaat niet omvallen. X uiteindelijk wel, als ze niet oppast.
Het gekste is, als je je ziek meldt, dat je vooral zelf het meest last hebt van het schuldgevoel. Terwijl ze daar op de werkvloer gewoon een manier vinden om het werk alsnog uit te laten voeren. Ze vinden altijd wel een manier.
Ik zal het nog treuriger maken. Dit weet iedereen die van baan gewisseld is.
Zelfs je meest geliefde oud-collega’s zijn je binnen een paar maanden vergeten. Alsof je er nooit hebt rondgelopen.
Want de boel gaat gewoon door. Want dat is wat werk is. Het is geen jaarlijkse familiereünie met koffie, cake en een spelletje. Je bent op je werk met z’n allen om dingen te doen in ruil voor geld. Niet om elkaars rug te vlooien.
Waarom vinden we het dan toch zo moeilijk om voor onszelf te kiezen? Komt het omdat we diep in onszelf bang zijn om een ander te kwetsen? Tot last te zijn? Mensen teleur te stellen?
Of komt het door ons opvoeddilemma? Onze natuurlijke drang als kind naar bescherming en goedkeuring. Terwijl aan de andere kant ook het avontuur lonkt om nieuwe dingen te proberen. Wel het klimrek ingaan in plaats van het handje van je vader vast blijven houden. In dat avontuur leren we de wereld beter kennen, leren we onszelf beter kennen.
Kiezen voor de ander geeft in ieder geval de schijnzekerheid dat we geliefd zijn. Maar we slaan de belangrijkste persoon in deze wereld over: onszelf.
Dit klinkt misschien luguber, maar iedereen die je nu op dit moment het meest spreekt, zal waarschijnlijk over dertig of veertig jaar niet meer zo’n grote rol in je leven spelen. Jijzelf wel. En je lijf ook.
Kiezen tussen de ander of jezelf zou geen dilemma moeten zijn. Je moet altijd jezelf kiezen. Je eigen gezondheid. Je eigen geluk. Je eigen plezier. Je ambities. Je eigen veiligheid.
Ik heb me eens ziek gemeld voor werk, omdat het niet meer ging. Conflicten op kantoor waar ik middenin belandde, maar weinig mee te maken had, maar wel veel last van had. Ik trok het niet meer. Ik leidde een project waarin niemand zin had om werk te verzetten, maar waarvan wel iedereen iets vond. De mensen boven me zaten weer hun eigen oorlogjes uit te voeren. Dodelijk vermoeiend. Letterlijk.
Het was óf doorgaan en wachten tot mijn lijf tegen me ging keren óf een time-out nemen en de boel uit mijn handen laten vallen.
Ik koos voor mezelf en ik heb me weken schuldig gevoeld. Geen spijt. Verre van. Maar wel schuldgevoel. Dat is absurd: weten dat het de juiste beslissing was en me tegelijkertijd schamen. Niet eens het werk dat ik liet vallen. Maar gewoon. Schaamte.
Het schuldgevoel loste pas op na een gesprek met een nieuwe leidinggevende, die niets met het project te maken had. Die zette meteen een streep onder het schuldgevoel. We bespraken kort de problemen en de oplossing. De oplossing was iets wat ik al maanden eerder had bedacht, maar toen voelde het als een grote nederlaag. Nu was het een fantastische escape. Ik ging iets heel anders doen in het bedrijf.
Ik wilde dat ik eerder aan de bel had getrokken.
Vaak is lijden een eenzame reis in ons hoofd, naar de bergtop toe. In de mist. Als ik eerder mijn zorgen had gedeeld, eerder hulp had gevraagd, dan was het misschien niet zo uit de hand gelopen.
Alleen het was vooral de twijfel die me verlamde. En twijfel is de laagste vorm van vrijheid. Door twijfel stelde ik de keuze uit. Maar niet kiezen is ook kiezen. Kiezen voor het bedrijf en niet voor mezelf.
Nu heb ik het werk als voorbeeld genomen. Maar dit geldt ook voor de liefde, de studie, een vriendschap of een familiekwestie.
Aan dat lijf van mij zit een houdbaarheidsdatum. En aan mijn geest ook. Dat is niet altijd meer te fiksen.
Dus kies voor jezelf. Altijd.
Liefs,
Tomson
