Hey jij,
Ik vind het woord ‘succes’ een vrij verwarrend woord. Ik maakte eens bij een kleine Brabantse gemeente nieuwsberichten voor collega’s. Die kon je lezen op intranet. Alleen toegankelijk voor medewerkers. Dat waren berichtjes als ‘De zonnewering aan de zuidzijde is kapot! We werken eraan’ Of: ‘Janny is dertig jaar in dienst. Ze trakteert taart op verdieping 2.’
Ja zeg dat wel. Dat was een heel spannende baan die ik had.
Het was niet dat ik zelf die nieuwsberichten maakte. Ik kreeg ze toegestuurd en vervolgens paste ik ze aan tot iets leesbaars en zette ze online.
Ik begon al snel te merken dat veel toegestuurde berichten gingen over ‘grote successen’ binnen de organisatie en de gemeente. ‘Bijeenkomst nieuwe omgevingswet groot succes!’ of: ‘BHV’ers hebben met succes reanimatietraining gevolgd’. Of: ‘Het wandelproject voor jongeren en ouderen ‘Loop je jong en fit’ doorslaand succes!’
Je begrijpt wel dat ik het woord ‘succes’ weghaalde. Want wat is ‘succes’ nou? Het is eigenlijk een taart versieren met honderd vlaggetjes. En of het nou een taart is van stront of van slagroom, door er een vlaggetje ‘succes’ in te plempen, wordt de taart er niet beter of slechter van.
Vertel gewoon wat er is gebeurd. Wat ging er goed? Wat kon er beter? Wat zijn de geleerde inzichten? Wat waren de reacties? Dat is een veel interessanter en leerzamer bericht.
Ik heb deze ambitie om collega’s in te leiden in de wereld van Tomson Darko welgeteld drie weken volgehouden. Ik heb werkelijk waar geen deuk in een pakje boter geslagen daar in die organisatie. Ondanks mijn uitgebreide argumenten, voorbeeldartikelen en motivatiespeeches, bleven de ‘groot succes’-berichten maar binnenkomen.
Als vorm van rebellie heb ik ‘groot succes’ vervangen door ‘gigantisch succes’. Dan kon daar geen misverstand over ontstaan.
Ik hield ook Twitter bij. Voor de burgemeester en wethouders. Die ondertekenden graag intentieverklaringen. Bijvoorbeeld met een vereniging die cursussen omgaan met geld gingen geven, om armoede te bestrijden. Of een papiertje over het vrijkomen van geld om een 500 jaar oude kerk te restaureren. En dan gevolgd met iets van: ‘Dit gaat een groot succes worden’, maar dan in andere woorden.
Op zo’n bijeenkomst is er eerst een speech van een politicus. Dan van de andere partij met wie samengewerkt gaat worden. Daarna HET TEKENMOMENT in de hoop dat er journalisten zijn die het kunnen vastleggen en dit gaan publiceren. De trotse wethouder en partij die de kerk gaan verbouwen bijvoorbeeld.
Je raadt het nooit. Die journalisten waren er nooit. Want een handtekening zetten is geen nieuws. Who cares. Dus ik moest de foto van dat moment maken en online zetten.
Ik heb het echt geprobeerd. Om duidelijk te maken dat het niet om die handtekening gaat, maar om het plan. En dat je beter na afloop kan vertellen wat je gedaan hebt, dan wat je gaat doen. En niet met het kopje ‘succes’, maar meer met de feiten.
Maar toen de burgemeester weer ziedend mijn werkkamer in kwam gestormd met de vraag wanneer de handtekeningfoto op Twitter werd gezet, zodat die het kon retweeten, heb ik me erbij neergelegd.
Ik ga deze organisatie niet anders laten denken over ‘succes’.
Ik begrijp het wel hoor. Iedereen is de hele dag heel druk met heel belangrijke projecten. En ze willen graag dat collega’s en burgers zien hoe gesmeerd alles loopt. Dus hoe meer we het succes benadrukken, hoe meer positieve aandacht we krijgen.
Maar…
Who cares?
Het is window-dressing. Het is op het gordijn voor het raam schrijven ‘Wij doen geweldige dingen’ en dan nooit het gordijn openen om te laten zien hoe rommelig het huis is. Of netjes. Wat je bent bang dat ze het niet begrijpen.
Instagram gebruiken we ook graag om onze mooiste momenten te delen via een foto. Een etentje met een goede vriendin. Een gaaf popconcert. Onze lekkere kont, al bewegend in de sportschool. Een cocktail in onze hand in bikini op het strand.
Niks mis mee.
Ik hang in mijn eigen huis ook geen foto’s op van mezelf, al kotsend in een willekeurige kliko op donderdagnacht. Of een foto van mezelf in joggingbroek al chipsvretend met dikke wallen naar de tv kijkend naar ‘Ik hou van Holland’.
Maar er zit een lijn tussen eerlijk of kwetsbaar zijn en doen alsof alles geweldig is.
Daarom zijn memes ook zo geweldig en fascinerend. Omdat met behulp van een grappig plaatje en tekst een bepaalde menselijke kwetsbare eigenschap bloot wordt gelegd. En dat delen we zelf weer met de tekst: ‘Hahaha’ erbij of: ‘Typisch ik op zaterdag’.
Via een grap durven we wel net iets eerlijker te zijn naar anderen.
Dus we zouden eigenlijk onze Instagram-wall minder serieus moeten maken. Meer foto’s van onszelf, maar dan in meme-vorm. De overdrijving maakt het grappig en minder kwetsbaar, maar wel eerlijker.
Helaas is dat in een organisatie veel moeilijker om voor elkaar te krijgen. In ieder geval op de plekken waar ik was. Het is niet dat de mensen zo serieus zijn. Want één op één met deze mensen is er heel veel humor en zelfspot over hun werk en zichzelf. Maar als het erop aankomt, is het allemaal wel zeer serieus. Dan gaat dat serieuze masker op, omdat ze bang zijn dat de buitenwereld de nuance en de misstappen niet snapt. Dus we vervallen in veilige, nietszeggende berichten als ‘groot succes’ of ‘Dit gaat geweldig worden’. In plaats van: ‘Bijeenkomst nieuwe omgevingswet: niemand snapt er wat van en het maakt dingen nog ingewikkelder’. Of: ‘Restauratie vijfhonderd jaar oude kerk kost ons 4 miljoen euro! En niemand gaat er zondag meer naar toe.’
Tja.
Liefs,
Tomson
