|
Lieve vreemdeling, Ik krijg kippenvel van een heel goede film of tv-serie. Letterlijk. Zoals de tv-serie The Wire. Elke keer weer als ik deze sociaal-maatschappelijke misdaadserie zie, gebeuren er dingen in mijn lijf. Man. Ik kan de hele dag over The Wire praten. Zo goed vind ik het. ZO GOED. Als iemand dan zegt: ‘Meh, ik vond het niet zo leuk’, dan wil ik niet meer met diegene praten. Dan snappen we elkaar niet. Als je The Wire niet snapt, snap je mij niet. Dan snap je niet hoe ik naar de wereld kijk en kunst ervaar. Sinds ik The Wire heb gezien (minstens een keer per twee jaar), verveelt elke andere tv-serie me. Niets raakt me echt meer, omdat het niet kan tippen aan de diepgang van deze serie. En toch twijfel ik of The Wire jouw serie gaat zijn. Het is kijken voor gevorderden. Het is traag. Het is geen Hollywood. Je moet geduld hebben. Je zult je af en toe afvragen: Wat is dit? Maar als je het een kans geeft (zonder half op je telefoon te zitten), komt er een moment. Dat moment is waar The Wire-liefhebbers het altijd over hebben. Het moment waarop het kwartje valt in je hoofd. Een moment dat je niet kan missen. Dan grijp je naar je haren en wil je het bijna uitschreeuwen van enthousiasme. Dat je opeens beseft: holy shit. Dit is geniaal. Dit is GENIAAL. Je ziet opeens de verbanden tussen personages, de thematiek, het grotere geheel. Het leven. De filosofie. Bij mij viel het kwartje in seizoen 2, toen de havenarbeiders in verzet kwamen tegen de modernisering van de haven. Ik had opeens door dat deze arbeiders symbool staan voor het socialisme. De vergane glorie van het collectief. Het voor elkaar opkomen. Geld verdienen is goed, maar als het ten koste gaat van banen, van de inkomsten van families. Wat is dan de toegevoegde waarde? En dat je dan naar zo’n scène kijkt met al die menselijke personages en je het grotere geheel inziet. Dat is kippenvel. Dat is magisch. Dat is wat kunst kan doen. Een verhaal vertellen, terwijl ze tegelijkertijd een nog groter verhaal vertellen over de staat van de wereld. Man. Oké. The Wire. Wat is het? The Wire is een Amerikaanse tv-serie uit de zero’s. Het was toen geen hit. Het was ondoorgrondelijk. Mensen snapten niet zo goed waar ze naar keken. De serie was al een tijdje afgelopen toen de rest van de wereld pas in de gaten kreeg hoe goed die was. Normaal gesproken spelen Amerikaanse series zich af in New York. Of Los Angeles. Maar The Wire niet. Het speelt zich af in de achterstandsbuurten van Baltimore. Een stadje met een paar honderd moorden per jaar. De drugsbendes schieten elkaar dagelijks overhoop. De politiek is corrupt, de politie is geobsedeerd door statistieken. Het leven is uitzichtloos. Dit is het theater van de serie. Als je het echte Amerika wil begrijpen, moet je in zo’n stad zijn. Niet in een metropool. Vindt de maker David Simon. In vijf seizoenen volgen we verschillende personages. Een drugsverslaafde die informant is van de politie en graag wil afkicken. Een seksverslaafde, koppige rechercheur die wars is van regels. Een drugsbaas die graag een legale ondernemer wil worden. Een homoseksuele lone wolf die steelt van de drugsbendes (de acteur is helaas deze maand overleden). Een gevoelige, intelligente drugsverkoper die zich steeds vervreemder voelt van de drugswereld. Een ambitieuze teamleider van de politie met een corrupt verleden. Een schietgrage, lompe politieagent. Een lesbische, harde rechercheur. Wat zich ontvouwt is een Grieks drama. De rechercheurs proberen via telefoontaps grip te krijgen op de hogere bazen van een drugsbende. De serie spendeert net zo veel tijd met de politie als met de criminelen. Zwart en wit bestaan niet. Goed en slecht ook niet. We zien personages die worstelen met het leven. Die keuzes maken om te overleven. Of dat nou aan de goede of de slechte kant van de wet is. De serie is hard en rauw, maar ook heel menselijk. Als je de drugsproblematiek wil begrijpen, moet je alle kanten belichten. Politiek. Media. Onderwijs. De mensen in een achterstandsbuurt. De politie. Dat is wat de maker David Simon in vijf seizoenen doet. Via verschillende invalshoeken verkent hij wat drugs doen met een arme stad in Amerika. De uitzichtloosheid. Het cynisme van het politieke systeem. Hoe mensen zich inzetten om de wereld een betere plek te maken, ook al lukt het nauwelijks. We zien personages carrière maken, sommigen falen in het leven. We zien goede jongens het slechte pad kiezen. En soms een bad guy met wie het toch goedkomt. Het is een cirkel, het leven. Patronen blijven zich herhalen. Dat is cynisch. Maar tegelijkertijd geeft de serie een hele menselijke kant. Er is geen ruimte voor stereotyperingen. De zwarte bevolking in die arme buurten van Baltimore wordt met veel liefde en gevoel in beeld gebracht. Geen clichés te bekennen. Je krijgt er juist veel medelijden door. En begrip. De agenten die we volgen, zijn geen helden. Ze hebben niet allemaal het beste voor met de mensen die ze oppakken. Ze worden aangestuurd door perverse prikkels vanuit de politiek om ‘de cijfers’ te laten kloppen. Wat bureaucratisch gegoochel oplevert. Dit gaat niet om rechtvaardigheid, maar om beeldvorming. Maar je hebt ook rechercheurs ertussen zitten die wel geven om de mensen die ze oppakken. Die wel proberen de stad een stukje veiliger te maken. En wat deze serie zo goed maakt, is de gelaagdheid. Want The Wire vertelt dat de instituties als de media, de overheid en het onderwijssysteem niet het beste met de mensen voor hebben. Ze zijn vooral druk met zichzelf. The Wire laat zien wat het doet met een stad als de fabrieken naar China vertrekken en een werkloze bevolking achterblijft. Het laat de raciale spanningen zien, die nooit ver weg zijn in Amerika. Het toont de hardheid en meedogenloosheid van de straat. Het onvermogen van de politiek om hier grip op te krijgen. Het toont de complexiteit van de maatschappij. En ik vrees dat maar weinig kunstenaars dit zo goed kunnen vatten als David Simon. Liefs, Tomson PS Het is een HBO-serie en je kan het in Nederland via Ziggo bekijken met het HBO-pakket. Het heeft ook op Videoland gestaan. Maar ik heb geen abonnement op Videoland. Dus geen idee of het er nog op staat. Elke vrijdag schrijf ik over kunst. Je leest ze hier terug https://darkomailarchief.nl/?cat=3  |