Lieve vreemdeling,
Bestaat er een meer mannelijke film dan Fight Club?
Een shirtloze Brad Pitt die knokt met Edward Nortonen andere mannen vechten. In obscure kelders. Met hun blote vuisten.
Maar denk nu niet dat die film gaat over mannen die hun dierlijke instincten volgen. Integendeel.
Toen de film in 1999 uitkwam, begrepen de critici er weinig van. De mensen bleven weg uit de bioscopen.
Dat snap ik wel. Welke date wordt nou warm van de titel Fight Club? Ze hadden het beter knuffelclub kunnen noemen.
Toch werd de film uiteindelijk een culthit op video en dvd.
Smerige zinnen.
Bestaat er een meer romantische zin in de filmgeschiedenis dan
‘I haven’t been fucked like that since grade school’?
Dit zegt Marla na de eerste vrijpartij met Tyler.
De grap is dat er in het filmscript eerst een veel ergere quote stond.
Rechtstreeks uit het boek. De producenten zagen dit niet zitten. Zelfs Brad Pitt werd daar wat ongemakkelijk van. ‘Mijn mams ziet deze film ook!’
Bestaat er een meer romantische zin in de literatuur dan de zin
‘I want to have your abortion’?
Toen de producenten de one liner ‘I haven’t been fucked like that since grade school’ eindelijk op beed zagen, wilden ze toch liever de zin uit het boek erin hebben.
Maar het was al te laat.
Gevaarlijk schrijven
De film is gebaseerd op het boek Fight Club. Van de Amerikaan Chuck Palahniuk.
Chucks visie is dat je via schokkende literatuur toegang krijgt tot je eigen onderdrukte trauma’s. Je geeft de lezers toestemming om hun trauma’s op te lossen.
Dit kan alleen als je scènes omschrijft die te heftig zijn. Want als je het kan verzinnen, is het ook ergens in de wereld echt gebeurd.
Deze methode heet dangerous writing. Een term bedacht door schrijver Tom Spanbauer, die jarenlang schrijfworkshops aan onder andere Chuck heeft gegeven.
Het is een hele boeiende methode. Ik zag het terug in het boek Snuff van Chuck.
Wereldrecord bedpartners
In de roman Snuff van Chuck probeert pornoster Cassie Wright een wereldrecord mannen in 24 uur neuken te verbreken. 600 stuks. En ze hoopt tijdens de uitvoering hiervan ook nog te sterven aan een of andere vaginale aandoening, als het er allemaal te hard aan toe gaat.
Sterven in het harnas, om een legende te worden.
Dit wordt allemaal gefilmd, in de hoop dat het een groot commercieel succes wordt in pornoland.
De titel is: World Whore Three: The Whore to End All Whores.
(ik moest hierom grinniken).
Jup.
Chuck neemt het tot het extreme.
Maar dit is niet de kern van het boek, geneuk. De kern van het boek is seksueel ongemak.
Bijvoorbeeld dat het succes van deze pornofilm samenvalt met de uitkomst: lukt het Cassie om het record te verbreken?
Als het haar niet lukt, is ze gewoon een ordinaire slet.
Als ze het record verbreekt, is ze een legende.
Dat is het patriarchische oordeel waarmee we naar vrouwen kijken in onze samenleving.
Seksueel ongemak
Een van de mannen die in de rij staat tijdens de filmshoot is ervan overtuigd dat hij de zoon van Cassie is.
De mysterieuze zoon die Cassie na de geboorte heeft weggegeven. Een ‘ongelukje’ tijdens het opnemen van een pornoscène in het verleden. Niemand weet wie die zoon is.
Maar deze jongen wel. Hij is het.
Hij kwam erachter toen hij zich zat af te trekken op een pornoclip van Cassie. Tot hij met zijn lul in de hand al rukkend werd betrapt door zijn adoptiemoeder. Die al wijzend naar het scherm zei: ‘Dat is je moeder’!
Ongeloofwaardig?
Uiteraard.
Maar tegelijkertijd is dit een van de populairste genres op bepaalde websites: MILF.
Freud zou het beamen. We hebben een vreemde relatie met vader- en moederfiguren in onze samenleving.
Het traumatische component in deze scène zit erin dat sinds die jongen betrapt is op aftrekken op zijn eigen moeder, hij geen stijve meer kan krijgen.
En dat is een trauma waar mensen zich mee kunnen identificeren.
Omdat het onderdrukte trauma’s zijn voor mannen én vrouwen.
Gebeurtenissen uit onze jeugd die invloed hebben op onze seksuele beleving als volwassenen. Ik heb het niet eens per se over seksueel misbruik, maar over seksuele schaamte.
Je deed iets ‘volwassens’ en werd betrapt en die verwarring van schaamte en opwinding blokkeert het je seksuele plezier.
Dat is een thema waar niemand over praat. Maar via fictie kan je wel toegang krijgen tot je schaamte.
Trouwe fanbase
Snuff is een vreemd boek. De woordgrapjes liggen er te dik bovenop. Het is moeilijk om een emotionele connectie te voelen met de mannen die in de rij staan. Dus ik zeg niet dat dit boek seksuele trauma’s kan oplossen. Maar ik begrijp wat Chuck probeert te doen.
Heel goed zelfs.
En ik snap daarom niet zo goed waarom zijn werk altijd door het slijk wordt gehaald door recensenten.
Hij heeft een hele trouwe fanbase die precies begrijpen wat hij doet met die gekke verhalen van hem.
Die fans snappen waar Fight club echt over gaat.
We hebben niet nog een vrouw nodig
De kern van het boek Vechtclub is niet dat jongens ook als volwassenen graag met elkaar stoeien en knokken. Integendeel.
De kern van het boek (en deels de film) is dat veel mannen zonder vader opgroeien.
Ze voelen zich eenzaam, gefrustreerd, niemand die ze uitlegt hoe de wereld werkt.
Volgens Chuck weten vrouwen zich altijd goed te organiseren in theeclubjes, boekenclubs, tupperware parties en gender reveal parties, etc. Maar mannen niet.
Daarom bedacht hij Fight Club. Eindelijk een club waar mannen zich verbonden en begrepen voelen.
Het gemis van een vader wordt gecompenseerd in zo’n knok-club.
De scène
In de film zit een scène waar de Narrator (Edward Norton) op de wc zit en Tyler (Brad Pitt) in bad.
Ik heb de dialoog voor je uitgeschreven.
Tyler: ‘If you could choose, who would you fight?’
Narrator: ‘I’d fight my boss, probably.’
Tyler: ‘Really?’
Narrator: ‘Yeah, why? Who would you fight?’
Tyler: ‘I’d fight my dad.’
Narrator: ‘I don’t know my dad. I mean, I know him, but … He left when I was like, six years old. Married this other woman and had some other kids. He did this every six years. He changes city and starts a new family.’
Tyler: ‘Fucker’s setting up franchises!’
Korte pauze.
Tyler: ‘My dad never went to college. So it was real’ important that I go.’
Narrator: ‘That sounds familiar.’
Tyler: ‘So I graduate. Call him up long-distance and say: “Dad, now what?” He says: “Get a job.”’
Narrator: ‘Same here.’
Tyler: ‘Now I’m 25. Make my yearly call again. “Dad, now what?” He says: “I dunno. Get married.”’
Narrator: ‘You can’t get married. I’m a 30-year-old boy.’
Tyler: ‘We’re a generation of men raised by women. I’m wondering if another woman is really the answer we need.’
Of bekijk het hier.
Bam.
Dit is de kern van het verhaal.
De emotionele connectie waar mannen op aanslaan. Dit is die onderlaag.
We’re a generation of men raised by women. I’m wondering if another woman is really the answer we need.
Ikzelf ben opgegroeid in een gezin waarin mijn ouders bij elkaar zijn.
Maar voor de klas heb ik weinig mannen gezien.
Laat staan als je pa ‘m voor de bevalling peert, je hem door een scheiding weinig ziet, of als die altijd aan het werk is en ‘s avonds laat pas thuis komt.
Jongens hebben mannen nodig als voorbeeldfiguur in hun leven.
Waar zijn die mannen?
Iedereen bekijkt het vanuit zichzelf
Chuck Palahniuk was zenuwachtig toen hij zijn eigen vader via de telefoon sprak na het uitkomen van het boek. Zou hij doorhebben dat het boek deels over de relatie met hem ging?
Chuck komt uit een gewelddadig gezin. Zijn ouders hadden altijd ruzie. Tot bloedens toe.
Het boek schrijven was traumaverwerking.
Maar nee. Pa had het niet door…
De vader van Chuck koppelde het verhaal namelijk aan de ingewikkelde relatie die hijzelf had met zijn vader.
Dat is ook de magie van literatuur. We bekijken het altijd vanuit onszelf als slachtoffer. Niet als mogelijke dader.
Liefs,
Tomson
PS
Vanavond boekenclub via Discord. 19.30 uur. Je krijgt per e-mail de toegangslink. We lezen Het lijden van de jonge Werther van Johann Wolfgang Goethe. Zin in!
