Lieve vreemdeling,
We worden allemaal geboren met een oerpijn.
Ik heb het niet over dat gevoel in de ochtend als je wekker is gegaan en je last hebt van de de ondraaglijkheid van het opstaan.
Of dat je een hand opsteekt na een grandioze prestatie en je collega die hand niet beantwoordt met een klap, omdat die te druk is met zichzelf.
Nee.
Ik heb het over een oerpijn die teruggaat naar het begin van de mensheid.
Je kan er niet voor vluchten. Je kan er niet aan ontsnappen.
Het is er en het enige wat je kan doen, is die onderzoeken.
Deze oerpijn wordt uitgebreid omschreven in het begin van de Bijbel.
Het moment dat Adam en Eva uit het hof van Eden werden getrapt.
Je weet wel. Toen Adam en Eva een hap van de verboden vrucht namen, werden ze bewust van goed en kwaad en hun naakte lichamen en toen moesten ze het paradijs verlaten.
Vergis je niet over hoe metaforisch dit verhaal is.
Het verhaal gaat over het begin van ons bewustzijn. Het moment dat de mens zijn onschuld verloor.
Volgens de christelijke traditie zijn we als zondaars geboren.
Maar het verhaal van Adam en Eva en de slang komt in meer tradities voor in andere versies. We zijn niet als zondaars geboren. Het gaat erover dat we bewust zijn van het leven en dat is een enorme last.
Je bent je bewust van jezelf, omdat je weet dat je sterft.
Dit heet dualiteit.
Man en vrouw. Goed en kwaad. Bestaan en niet bestaan. Bewust en onbewust. Lichaam en geest. Hemel en aarde. Leven en dood.
We zijn allemaal bewuste wezens en dat brengt tal van inzichten naar boven:
Ik weet dat ik denk.
(Heel vermoeiend.)
Ik weet dat ik besta.
(Wat te doen met mijn tijd?)
Ik weet dat jij bestaat.
(Hoe houd ik het beste rekening met je?)
Ik weet dat ik ga sterven.
(En dat maakt me angstig.)
Hoe meer je hierover nadenkt, hoe heftiger het wordt.
We willen de wereld waarin we leven begrijpen én grip krijgen op onszelf.
Het grote mysterie van het bestaan.
Je kan je verdoven. Je kan in jezelf gaan geloven. Je kan jezelf volledig wegcijferen voor een ander. Je kan iemand op een groot voetstuk plaatsen. Je kan het zoeken in religie. In kunst. In politiek.
Allemaal manieren om die pijn te verdoezelen.
Doe dat nou niet.
Er hoeft niets opgelost te worden. Begrip is het enige wat nodig is.
Hoe beter we onze gedachten, gevoelens en motieven begrijpen, hoe dragelijker het leven wordt.
Wat geeft het?
Begrijp jezelf en de wereld.
Daarom zeg ik je: schrijf.
De meest inzichtgevende manier om je jezelf en de wereld te begrijpen, is via inkt.
Ik ga je er van alles over vertellen. Vanaf nu elke donderdag. Tot en met het einde van dit jaar.
Ik heb deze reeks geschreven als een eerste versie voor een non-fictie boek. Maar ik heb besloten om toch eerst fictiewerk uit te brengen dit jaar.
Aangezien het heel korte hoofdstukjes zijn, kan ik ze net zo goed mailen naar jou.
Wellicht maak ik er volgend jaar nog een boek of audio-course van.
Goed. Ben je er klaar voor?
Ik steek nu een hand op en wacht op een klap van jouw hand.
Don’t leave me hangin’!
Het wordt leuk.
Beloofd.
Goed. Nu even over spiegels.
#2Een spiegel laat juist niet zien wie je bent
We zijn gefascineerd door onszelf.
Want waarom zou je anders foto’s van jezelf inlijsten en ophangen in huis? Of een online profiel maken met meer dan honderd foto’s van – euh – jezelf?
Dat begint al als 1-jarige. Het moment dat je jezelf begint te herkennen in een spiegel.
Ik vind het sowieso al grappig dat we bij het tandenpoetsen graag naar onszelf kijken bij de wastafel.
Maar tegenover het toilet hebben we dan weer geen spiegel voor onze neus geplaatst.
Tip van Tomson:
Als je elke dag de banaliteit van je eigen leven wil zien, plaats een spiegel voor je wc-pot.
Goed.
Spiegels.
Honden snappen spiegels niet.
Zet een spiegel voor een hond neer en die blaft en gromt naar zichzelf.
Maar niet ieder dier is zo grappig door het onwetende van de spiegel.
Smeer wat rood spul op het gezicht van een dier en laat het naar zichzelf kijken.
Degene die zich ervan bewust is dat die naar zichzelf kijkt, grijpt naar die rode vlek. Niet via de spiegel. Maar door de rode vlek aan te raken.
Olifanten herkennen zichzelf.
- Orka’s.
- Apen.
- Dolfijnen.
- Eksters.
- Lipvissen.
Zelfs duiven herkennen zichzelf. Die poepverspreidende gedrochten herkennen zichzelf!
Hoe grappig is dat.
Maar er is een verschil tussen de zelfbewuste mens en het zelfbewuste dier.
Wij weten iets over deze spiegel, wat zij niet weten.
Namelijk dat het beeld dat we zien een illusie is.
Het beeld wat we zien in de spiegel is gezichtsbedrog
Hoe langer je erover nadenkt, hoe maffer spiegels zijn.
Je zou namelijk een 360-graden gespiegeld effect verwachten: dat links rechts wordt, boven wordt onder en voor wordt achteren.
Maar dat is niet zo. Het enige wat de spiegel doet, is de diepte spiegelen.
Als je een potlood aan de spiegel toont met de punt wijzend naar links, zie je in de spiegel de punt dezelfde kant op wijzen.
Maar als je de punt van het potlood naar de spiegel toe draait, zie je in de spiegel de punt naar jou wijzen. In plaats van dat die naar achteren wijst.
Of je dit concept volledig snapt of niet, doet er niet toe.
We weten allemaal dat wanneer we onszelf in de spiegel zien, dit niet het exacte beeld is als hoe anderen naar ons kijken. (De letters op ons shirt verraden dit al.)
Dieren weten dat niet.
Maar dat is niet de enige illusie die de spiegel ons geeft.
Het andere punt is misschien nog schokkender.
We weten niet eens wie er daadwerkelijk terugkijkt.
We zijn namelijk een vreemde voor onszelf.
Zie je volgende week donderdag.
Elke donderdag mijn mini-hoofdstukjes uit een ongepubliceerd non-fictieboek Maak kunst van je tragedie. Lees ze hier allemaal terug
PS
Ik ga deze mini-hoofdstukjes ook als spraakbericht voorlezen + uitgebreid toelichten. Vanaf pakket fan, superfan en engel. Ik hoop vanaf volgende week 💛. Ik houd je op de hoogte.
