Lieve vreemdeling,
Filosoof en schrijver Marcel Möring gelooft niet dat geluk bestaat.
Hij denkt dat we het woord ‘geluk’ verwarren met een herinnering. Als je geluk voelt, herinner je je gewoon iets fijns.
Hij ziet geluk als bedrog en wantrouwt zelfs mensen die zeggen gelukkig te zijn.
Geen idee wie hem zoveel pijn heeft gedaan, maar ik heb toch een halve dag nagedacht over de stelling dat geluk niet bestaat.
En ik denk niet dat ik het met hem eens ben. Al snap ik waar hij vandaan komt.
Ik dacht bij het lezen van zijn stelling meteen aan de vele treinreizen die ik heb gemaakt in mijn leven en dan kon zo’n geluksmoment je opeens overvallen.
Dat was geen herinnering. Dat was dat moment.
- De wiegende wagon.
- Uitzicht op het platteland, prachtig verlicht door de zon.
- Een goed boek op je schoot of fijne muziek in je oor.
- Voorpret voor wat nog komen gaat die dag.
Dan kan je zo’n zalig gevoel ervaren dat je zelfs even je ogen moet sluiten.
Dat gevoel heb ik ook wel eens tijdens het schrijven (niet vaak). Onverwachte kriebels in de buik. Zo’n gevoel alsof iemand met een veertje over de voorkant van je hersenen streelt.
Herinneringen kunnen je ook even gelukkig maken. Daar heeft Marcel een goed punt. Gedachten over fijne momenten in je leven. Een goed gesprek. Een fijne avond. Een fantastisch concert. Een kippenvel-filmervaring in de bioscoop.
En misschien zijn we wel vaker gelukkig in onze herinneringen dan in het moment.
Sowieso zijn we te druk met onszelf om daadwerkelijk te beseffen dat we een magisch moment hebben beleefd. Maar gelukkig hebben we herinneringen die ons op willekeurige momenten terugbrengen naar vroeger.
Marcel Möring kan geen respect opbrengen voor de zich in geluk wanende mens. Hoe kan je gelukkig zijn als je ziet wat voor leed er in de wereld is?
Hij zegt:
‘Voordat we geluk zoeken of najagen, zullen we moeten leren lijden en dat lijden moeten we omarmen als de staat waarin wij nu eenmaal verkeren.’
We zetten ‘geluk’ op de hoogste trede en doen alsof lijden er niet mag zijn. Maar uit al het lijden komt groei voort. En uit die groei komt soms geluk. Dus waarom zouden we het lijden wegdrukken?
En daar ben ik het helemaal mee eens. (Alleen al omdat dit Schopenhauer’s filosofie is. En Schopenhauer is mijn favoriete zuurpruim.)
Wat is er eigenlijk mis met lijden? Het is niet dat je het kan ontlopen of zo. Het overkomt je. Het gebeurt je. Het martelt je. Het raakt je. Het vormt je.
En daartussendoor zijn we af en toe even (in herinnering) gelukkig.
Je leest zijn visie in zijn essay-boekje Lijdenslust.
Liefs,
Tomson
