De vraag die ik – naast wie ben ik en hoe ik eruit zie – het meest gesteld krijg, is: ‘Zijn je verhalen echt gebeurd?’
Daar heb ik één antwoord op: ‘Ik ben wie jij wilt dat ik ben. Ik ben wie ik wil zijn als ik in de spiegel kijk.’
Mijn kleur groen is niet jouw kleur groen. 100 procent feit dit. Want we kunnen niet controleren of we hetzelfde zien.
In ons hoofd hebben we een filter, die alle informatie om ons heen analyseert en slechts een klein deel door laat sijpelen naar ons bewustzijn. Een gemanipuleerd bewustzijn wel te verstaan.
- M’n bestie antwoordt niet op mijn laatste appje. Ze is al wel drie keer online geweest. Zal ze boos op me zijn?
- Hé. Die persoon staarde wel heel lang naar mijn buik. Ben ik dan toch te dik in deze jurk?
- Zie ik alweer 11.11 op de klok. Dat moet een teken van mijn beschermengel zijn.
- De woorden van Tomson Darko komen nu wel heel dichtbij. Zou ik hem kennen?
- Mijn kat wandelt minder energiek dan afgelopen weken. Ze eet ook minder. Volgens mij is die depri, omdat de buren zijn verhuisd.
Dat is wat je bewustzijn doet. Het probeert altijd verbanden te zien. Het maakt verhalen van de wereld die je waarneemt. Het is een truc van ons brein, om de wereld behapbaar te houden. Oorzaak-gevolg.
Het is alleen niet de waarheid… Het komt niet eens in de buurt van de waarheid. Die verhalen zijn niet waar. Het is magisch denken. Naïef realisme.
Net zoals ik mijn haperende laptop als een verlengstuk van mijn karma zie, als die weer eens vastloopt, net op het moment dat ik een zeer belangrijk mailtje open. Om vervolgens op het toetsenbord te rammen en te beseffen dat ik ‘m misschien pijn doe. Ik doe alsof mijn laptop een mens met gevoel is.
Overal waar we kijken, zien we onszelf. Wat ons bewustzijn ervan maakt. Beïnvloed door ons verleden, onze opvoeding, cultuur, prehistorische modules in ons hoofd.
Dus zijn mijn verhalen echt gebeurd? Zo echt zoals jij wil dat ze zijn gebeurd.
Het is toch absurd hoe subjectief onze hersenen de wereld zien, maar we een enorme drang hebben om erachter te komen of kunst echt is? Heftig deze film. Is het echt gebeurd? Meteen googelen. Dit boek is akelig rauw en realistisch. Zou het over het leven van de schrijver zelf gaan? Dat schilderij is zo moody. Zal de kunstenaar depressief zijn geweest?
We verlangen zo naar echtheid. Naar authenticiteit, om even een moeilijk woord te gebruiken. Hoe ECHT is het? Laat het alsjeblieft ECHT zijn.
Terwijl we die vraag nauwelijks stellen bij de verhalen die onze vrienden en familie met ons delen.
Het blijkt, door talloze wetenschappelijke onderzoeken, dat we als mens niet in staat zijn om leugens te detecteren. Zelfs een FBI-profiler, die erop getraind is en alle valkuilen weet, kan het nauwelijks. We gaan ervanuit, als iemand tegenover ons zit en een verhaal vertelt, dat het waar is.
Maar als we zelf een kleine leugen vertellen, gaan we dood van binnen, omdat we bang zijn om ontmaskerd te worden. Zelfs als we de waarheid vertellen, zijn we bang om ontmaskerd te worden. Dat het eens een keer aan het licht gaat komen dat we eigenlijk HELEMAAL NIETS KUNNEN.
Feit: we kunnen de wereld naar onze eigen hand zetten. De ander gelooft ons toch wel.
Dit is wat Jordy doet in mijn aankomende boek ‘Ze gingen samen het toilethokje in.mp4‘, als hij wordt geconfronteerd met zijn daden. Hij verbuigt de woorden, zwakt ze af of versterkt ze. Want wat weet de ander nou echt? Ze weten het niet. De twijfel is altijd aanwezig. Dus hij maakt daar gebruik van, om zijn eigen daden te rechtvaardigen en alles te ontkennen tegenover anderen.
We weten niets zeker in het leven.
Zoals ik al wel eerder schreef, bestaat de kleur groen niet.
Het is een interpretatie van onze hersenen op een golf van licht.
We schijnen meer tinten groen te kunnen onderscheiden dan elke andere kleur. Want in de jungle was het vroeger erg groen. Wat betekent dat we de nuance in andere kleuren minder zien.
De prehistorie… Nooit ver weg in ons brein.
Ik las dat we van die prehistorische modules in ons hoofd hebben. Bijvoorbeeld de angst voor slangen of muizen. Als baby reageer je er al angstig op. Omdat je angstige voorouder bang was voor spinnen en slangen heeft die het waarschijnlijk overleefd en nu zit het in jouw hoofd als je zo’n geval ziet. De voorouder die niet bang voor spinnen was, is waarschijnlijk uitgestorven voor die zijn of haar eigen DNA kon doorgeven.
Zo werkt het.
Net zoals met vooroordelen. Als er zoveel informatie om ons heen is en onze hersenen getraind zijn om gevaar te detecteren, kunnen ze beter gaan generaliseren. Stereotyperingen plakken op andere typen mensen. De zwerver hoeft niet zo te leven, eigen schuld. Nederlanders zijn gierig. Antilianen zijn lui. Marokkanen hebben een kort lontje. Ik discrimineer niet, maar het is toch wel weer heel toevallig dat er een vrouw achter het stuur zit, die rijdt als een oma…
Allemaal niet waar. Het is een naïef en gevaarlijk overlevingsmechanisme in ons hoofd. We worden elke keer bevestigd in onze eigen vooroordelen. Maar we zien niet de 99 keer dat het vooroordeel niet klopte. Dat valt ons niet op. We maken mensen zo minder menselijk.
Dat is een gevaarlijk iets.
Dus mensen die tegen me zeggen: ‘Ik discrimineer niet!’ zeg ik: ‘Je doet het wel! Alleen je bent te naïef om te beseffen dat je hersenen zo werken.’
We zijn het allemaal. We doen het allemaal. Laten we daar over praten. Over die primaire reactie in ons hoofd en dan de ratio die het analyseert, bagatelliseert of ons voor de gek houdt dat we zo niet denken. Laten we over dat proces praten en hoe we onszelf daar beter tegen kunnen beschermen.
Dus ik zeg alvast sorry voor de bubbel die ik nu ga doorbreken.
Mijn verhalen zijn niet echt.
Als je nu denkt: ‘Maar er moet iets van jouzelf in je verhalen zitten? Dat kan niet anders.’
Sorry. Magisch denken.
Maar het moet toch IETS zijn?
Naïef realisme.
Je bent een schrijver! Die schrijft zijn of haar demonen van zich af.
Dat is een stereotypering.
Nu overtuigd dat je je eigen oordeel niet kan vertrouwen?
Of was ik hierboven aan het liegen?
Je gaat er nooit achter komen.
Want Tomson Darko is zo echt als jij wilt dat ik ben.
Liefs,
Tomson Darko
PS Als je mijn boek ‘Ze gingen samen het toilethokje in’ nog niet besteld hebt, doe dat hier. Vanaf aankomend weekend verstuur ik de softcovers. De hardcovers volgen later.
