Lieve vreemdeling,
Mijn perfectionisme is de laatste weken meer aanwezig in mij.
Het uit zich vooral door twijfel. Twijfel of ik mijn teksten wel goed genoeg heb ingesproken, of ik mijn gedachten wel duidelijk genoeg heb opgeschreven, of jij mij wel begrijpt en of ik je niet verveel.
Als ik niet oppas, ga ik alles drie keer opnieuw doen.
Het is geen onzekerheid.
Het is meer dat ik je niet tot last wil zijn met vaagheid.
We hebben allemaal vele zonden in ons en dit is die van mij: jou onnodig belasten.
Maar ik probeer de neiging om opnieuw te beginnen te weerstaan. Want het is zonde van mijn energie.
Niet alleen dat, vaak maak ik het nog erger.
Want als ik een nieuwe versie heb gemaakt, ga ik twijfelen of de vorige niet spontaner en authentieker was.
Op die manier word ik dubbel gestraft.
Als ik niets doe: twijfel.
Als ik het opnieuw doe: frustratie.
Perfectionisme neemt dwangmatige vormen aan in mijn hoofd. Ik kan mezelf niet troosten met “Laat het los.”
Het blijft als een irritant pop-upscherm van vroeger verschijnen.
Je weet wel, zo’n klein schermpje met een camgirl die plotseling tegen je begint te praten en vraagt of je wil blijven kijken.
Dwangmatige gedachten zijn mij niet vreemd, omdat de psycholoog eens een dwangmatige persoonlijkheidsstoornis bij me diagnosticeerde.
Het vervelende is dat je, als je een diagnose krijgt, opeens overal mensen met dezelfde stoornis ziet.
Die camgirls poppen overal op!
Tenminste, dat dacht ik te zien bij mijn vrienden, familie en vaste lezers.
Dwangmatige uitingen in hun gedrag:
- Geen geld willen uitgeven.
- Weigeren de controle los te laten.
- Weinig vertrouwen hebben in anderen.
Plotseling leek iedereen dwangmatig.
Maar als ik zo’n algemene tekst over dwangmatige persoonlijkheid lees, herken ik mezelf er deels in.
Dit zijn de kenmerken (uit het handboek van psychologen):
- is gepreoccupeerd met details, regels, lijsten, ordening, organisatie of schema’s, wat zo ver gaat dat het eigenlijke doel uit het oog verloren wordt
- toont een perfectionisme dat het afmaken van een taak bemoeilijkt
- is overmatig toegewijd aan werk en productiviteit met uitsluiting van ontspannende bezigheden en vriendschappen
- is overdreven gewetensvol, scrupuleus en star betreffende zaken van moraliteit, ethiek of normen
- is niet in staat versleten of waardeloze voorwerpen weg te gooien, zelfs als ze geen gevoelswaarde hebben
- is er afkerig van taken te delegeren of om met anderen samen te werken, tenzij dezen zich geheel onderwerpen aan zijn manier van werken
- heeft zich een stijl van gierigheid eigen gemaakt ten aanzien van zichzelf en anderen; geld wordt gezien als iets dat opgepot moet worden voor toekomstige catastrofes
- toont starheid en koppigheid
Punten 1, 4, 5 en 8 kan je niet op mij plakken. Ik ben bijvoorbeeld geen planner. Ik ben op mijn best als de wereld in brand staat. Ik ga goed op chaos. Ik heb ook geen behoefte aan structuur en duidelijkheid als ik met mensen op pad ben.
Die andere punten herken ik, maar doen me ook beetje aan astrologie denken.
Dit heet ook wel het Forer-effect.
Je leest een algemene beschrijving en je maakt er iets persoonlijks van. Daarom lijken astrologie en persoonlijkheidstests altijd over jou te gaan.
Ik begrijp het wel. We hebben de wereld om ons heen nodig om onszelf te zien.
Je hebt spiegels nodig.
Dit soort teksten zijn spiegels van ons eigen gedrag.
Maar je er bij neerleggen, is in de valkuil van het Forer-effect trappen: Het staat er, dus ik ben het.
Nou, nee.
Nou ja. Laat ik het zo zeggen.
Ik ontken mijn dwangmatigheid niet 😂.
Het zit in me. Dat perfectionistische, dat voorbereid zijn op het einde van de wereld, dat moeilijk werk uit handen kunnen geven.
Maar het is niet altijd aanwezig.
Helaas deze periode komt het wel meer naar boven. Ik denk stress.
Het is niet echt helpend en daar ben ik me bewust van.
De meeste dagen van het jaar kan ik die dwangmatigheid omzeilen door mijn schouders op te halen.
Oprecht.
Imperfecties maken de wereld mooier.
Bovendien helpen mijn volgers me. Zoals o.a. Kristien die maar blijft benadrukken dat ze graag mijn gekuch en versprekingen en geslik wil horen in mijn podcast-afleveringen. Terwijl ik er perfectionistisch van word en al het stomme het liefst eruit knip.
Maar soms zijn er dagen dat ik die dwangmatigheid alleen maar tot rust kan brengen door toch vijf keer opnieuw te beginnen.
- Of het eindigt in frustratie en dan gooi ik het in de prullenbak.
- Of het wordt uiteindelijk een versie die goed genoeg is.
En dat is allemaal oké.
Liefs,
Tomson ‘in twijfel zit geen rust’ Darko
