Lieve vreemdeling,
Volgende week geen mail en podcast van mij. Ik ga mijn boek afmaken. Daarna ben ik er weer.
😌
Liefs,
Tomson
🪐 loskomen van je ouders…
Het is misschien wel de grootste paradox van volwassen worden…
Dat je erkenning nodig hebt van je ouders.
Erkenning van degene van wie je je juist probeert los te wrikken…
En daar kan het vreselijk mis gaan als je een moeilijke relatie of geen relatie met je ouder(s) hebt.
Om dit te begrijpen, moeten we stilstaan bij het belang van elkaar erkennen.
Het is echt iets fundamenteels in ons menszijn.
Als jonge kinderen beginnen te praten, is het eerste wat ze doen wijzen en je aandacht vragen. Ze willen bevestiging dat dat wat ze zien echt is en dat jij het ook ziet.
Dat je samen in een gedeelde wereld zit, dezelfde ervaringen hebt en hetzelfde ziet.
Dit geldt niet alleen voor de wereld waarin je leeft. Maar ook voor de bevestiging dat je een mens bent.
We doen iets uit onszelf en hebben vervolgens de erkenning van de ander nodig om het waarde te geven. Dat het ertoe doet.
- Als je drie pijltjes in het dartbord hebt gegooid en niemand heeft het gezien… Heeft je verhaal dan wel bestaan?
- Als je ontvoerd bent door aliens en niemand heeft het gezien, ben je dan wel ontvoerd door aliens?
Het is cruciaal dat we in ons bestaan erkend worden. In alles wat we doen. We hebben de ander nodig als getuige.
De intiemste relatie hebben we vanaf de geboorte met onze ouders.
Ze verzorgen ons niet alleen, maar erkennen ons ook met liefde, aandacht en de aanmoediging dat we gewenst zijn.
Maar bij het opgroeien begint tegelijkertijd het proces om los te komen van je verzorgers.
We kunnen alleen autonoom worden door ons met ‘geweld’ van ze los te maken: door te experimenteren, grenzen te overschrijden en ruzie te maken.
Daarom is de puberteit zo’n intense periode in de relatie tussen ouder en kind.
Je ziet dit ook vaak terug in mentor-leerlingrelaties. Het klassieke verhaal dat de leerling uiteindelijk de mentor voorbijstreeft en die moet verslaan om er los van te komen.
Maar nu komen we op een cruciaal punt aan…
Je kan je dan wel loswrikken van je verzorgers, maar de relatie moet nog wel in stand blijven. Om volledig autonoom te worden.
We hebben de erkenning van onze ouders nodig dat we volwassen zijn en nu een gelijkwaardige relatie hebben.
Autonomie bestaat pas als de ander je erkent in die autonomie.
Om een gek voorbeeld te geven. Als je 28 jaar bent en je ouders betalen nog steeds je zorgverzekering, ze beheren je geld en ze doen je was. Ben je dan autonoom? Nee. Je bent nog volledig het ‘kind’ in plaats van volwassen.
Het kan ook andersom. Dat het kind altijd in een verzorgende rol naar de ouders toe heeft gezeten en dat dit patroon doorgaat als het kind volwassen is.
Psychoanalyticus en feminist Jessica Benjamin heeft twee mogelijke gevolgen omschreven als de relatie tussen ouder en kind niet goed is.
- Je voelt je superieur aan je ouder. Jij hebt de controle. Jij bepaalt hoe de relatie zich ontwikkelt.
- Je ziet de ouder als iets groots en onaantastbaars en jezelf als een klein, hulpeloos kind. Hiermee ontken je jezelf volledig.
Dit heeft verstrekkende gevolgen in de relaties die we met anderen aangaan.
Er ontstaan meester-slaafrelaties. Zeg maar dominantie of onderwerping.
- Dit manifesteert zich in de slaapkamer
- In een hang naar moeder- of vaderfiguren
- In relatieproblemen waar ruzies gaan over ‘erkenning’ krijgen
- Of in een obsessie om de ander te controleren
Jessica Benjamin gaat in haar boek dieper in op hoe dit komt. Die meester-slaafverhoudingen.
O.a. de dominantie van de man in onze cultuur en het stereotype beeld van de vrouw die zich eraan overgeeft. Dit uit zich met name in traditionele relaties, waarin de man de doener is en de vrouw de verzorger.
We zien het ook terug in de moeder-kindrelatie. De moeder als hoofdverzorger, die aan alle behoeften van het kind moet voldoen, want anders is ze een slechte moeder.
De hoofdboodschap van haar werk is erkenning van elkaars autonomie en gelijkwaardigheid in de liefde. Je kunt uit deze traditionele rollen breken, zegt ze. Door te veranderen via zelfbewustzijn en therapie.
Ik ga hier op een later moment verder op in.
Lees meer over dit onderwerp in haar boek THE BONDS OF LOVE: Psychoanalysis, Feminism, and the Problem of Domination.
Liefs,
Tomson