Schrijver Tom Spanbauer voelde zich bevrijd toen hij als tiener voor het eerst zijn gedachten opschreef in een schrijfboekje.
Hij noemde het boekje ‘truth book’. Een boekje om geheimen in op te schrijven die je nergens anders kon vinden.
Dit waren de eerste zinnen:
‘Billie Cody heeft dikke tieten.’
‘Volgens mij is Kurt Cameron queer.’
‘Ik masturbeer drie keer per dag.’
Deze waarheden zaten nu niet meer in hem, maar stonden op papier. Ze waren in de wereld. En nu kon hij ze teruglezen en voelde hij zich niet meer zo alleen.
Het was als een bevrijding.
Zijn moeder vond een paar weken later het boekje. Het streng christelijke gezin kon zijn waarheden niet aan.
Zijn vader schopte hem twee weken later het huis uit en wilde hem nooit meer zien.
Deze pijn van verstoten zijn door je familie vind je in elke roman van de Amerikaan terug. Het zoeken naar een nieuwe familie. Net zoals elk van zijn romans gaat over de worsteling met seks en biseksualiteit.
Spanbauer, Tom Spanbauer
Het is pijnlijk om interviews van de afgelopen tien jaar met Spanbauer (1946) te lezen. Hij lijdt niet alleen fysiek door de ziekte AIDS, maar heeft het ook mentaal zwaar. In een ver verleden werden zijn romans bejubeld, gelauwerd en verkochten ze ook aanzienlijk. Hij is een cultfiguuer in de queer gemeenschap geworden. Maar de afgelopen vijftien jaar weet hij maar met moeite een uitgever te vinden die zijn nieuwe werk wil uitbrengen.
De uitgevers zijn er blijkbaar een beetje klaar mee om in deze tijd weer een boek te publiceren over AIDS en homoseksualiteit in de jaren ’80.
Hij neemt het schrijven van zijn boeken zo serieus dat hij er zelf regelmatig bijna aan onderdoor gaat. En dan is hij klaar en zit niemand meer op zijn woorden te wachten.
Ik heb twee boeken van hem gelezen:
In the city of the shy hunters (2001). Over Will Parker die naar New York City verhuist om zijn jeugdliefde terug te vinden en daar omarmd wordt door de queer gemeenschap. Terwijl op de achtergrond de opkomende AIDS-epidemie speelt.
Now is the hour (2007). Over de tiener Rigby die opgroeit in een strengchristelijk plattelandsgezin. Hij worstelt met zijn seksualiteit, zijn gewelddadige vader en zijn depressieve moeder.
Ik kan echt moeilijk omschrijven hoe diep zijn boeken me raken. Er zit een onderlaag in die me betovert. Er zit veel humor in, onvergetelijke personages en vooral heel veel kwetsbaarheid en gevoeligheid. Ook de rauwheid is ongekend.
Spanbauer schrijft alleen maar ‘waarheden’ op.
Hij is het meest bekend geworden door zijn ‘dangerous writing method’. Het enige wat telt als je schrijft, is diepe waarheden naar boven brengen.
Waarom deed je wat je deed?
Dat is de enige vraag die je al schrijvend moet beantwoorden. En je moet daar zeer diep voor gaan tijdens het ‘bloeden’. Het moet je bijna vermoorden. Alleen dan krijg je authentieke teksten.
Je ziet het terug in zijn werk. Een waarheid die je tranen in de ogen geeft. Het zijn die details die je laten schrikken. Omdat je ze herkent.
Maar Spanbauer schuwt ook de controverse niet. Zoals het boek I loved you more (2014). Zelfs de open-minded queer gemeenschap was geschokt en sprak er schande van.
In het boek omschrijft hij pagina’s lang hoe anale seks in zijn werk gaat.
Het zat blijkbaar te dicht op de waarheid…
Het is de waarheid die het boek Now is the hour ook zo kwetsbaar en zo betoverend maakt.
Rigby groeit in een zeer streng christelijk gezin op, waar seks, homoseksualiteit en masturbatie niet bestaan. Daardoor snapt Rigby niet goed wat er in zijn lichaam gebeurt als hij begint te puberen.
Hij trekt zich af. Komt klaar. Voelt zich heel smerig en schuldig erover. Om zich daarna opnieuw af te trekken. Zijn moeder betrapt hem op een dag en hij krijgt ervan langs van zijn vader met de riem. Daarna wordt hij naar de kerk gebracht, waar hij zijn zonden moet opbiechten en moet zweren het nooit meer te doen.
Met zijn eerste vriendinnetje weet hij ook niet zo goed wat er nu van hem verwacht wordt. Wat hij überhaupt mag voelen. Wat hij hoort te doen. Wat hoort en wat verboden is.
Seks is iets dat in zijn gezin gewoon niet bestaat en dan vertelt zijn zus hem huilend in de auto dat ze zwanger is van haar vriendje.
Rigby sluit zich thuis op in de badkamer als zijn zus het opbiecht aan de ouders. Zodat hij het geschreeuw en gescheld niet hoeft te horen.
Poh.
Wat een roman.
Now is the hour. Wat een boek!
Spanbauer geeft al vanaf begin jaren ’90 schrijfworkshops in zijn kelder. Om te kunnen overleven als schrijver.
In die workshops legt hij de regels van minimalistisch schrijven uit en hoe ‘dangerous writing’ werkt.
Dankzij zijn workshops hebben meer dan 40 Amerikaanse auteurs kunnen debuteren bij een uitgever.
De bekendste schrijver uit zijn workshop is Chuck Palahniuk. Chuck is de schrijver van Fight club. Een roman over mannen die illegaal in kelders gaan vechten met elkaar voor de lol. Hij verkocht amper 5.000 exemplaren toen het uitkwam.
Toen volgde de film met Brad Pitt en Edward Norton in 1999. Maar niemand ging naar deze film toe.
En toen kwam de film op dvd uit en werd het een gigantische hit. Zes miljoen dvd’s zijn van deze film verkocht. En 5 miljoen exemplaren van het boek.
Het boek Fight club ademt de filosofie van Tom Spanbauer. Waarheden over mannelijkheid, de donkere kant van consumentisme en hoe je bij een groep of familie aansluiten je redding kan zijn.
Dat laatste zie je ook terug in Tom Spanbauers werk. De menselijke zoektocht naar ergens bijhoren waar je wordt geaccepteerd voor wie je bent. Wat meer dan te begrijpen is als je als tiener uit je gezin wordt getrapt.
