Lieve vreemdeling,
Een derde van je brein wordt gebruikt voor visualisatie.
Een derde!
Dat wat je ogen opvangen, wordt in je brein verwerkt tot een plaatje.
Hoewel je misschien denkt dat je ogen de realiteit zien… Zijn het de hersenen die de realiteit interpreteren.
Dat doen ze door voor de hand liggende informatie alvast in te vullen.
Als je weet hoe een boom eruitziet, waarom zou je dan nog een keer al die visuele informatie verwerken? Je kijkt naar een boom en je hoofd vult de rest in.
Je ziet dus niet de hele boom. Slechts het beeld van een boom. Behalve als je langer gaat kijken. Dan worden ook de details van de boom geïnterpreteerd.
Dit heet perceptie.
Je brein is ook heel goed in koppelingen maken.
Allememaggies
Ik zeg Bassie &…
Jouw hoofd zegt…
Inderdaad.
Adriaan.
Daar hoef je niets voor te doen.
Maak daar bij het schrijven gebruik van! Het visualisatiespel gebeurt tussen de zinnen door. Suggereer en laat het brein van de lezer de rest doen.
Die hersenen gaan het visualiseren en informatie aan elkaar koppelen.
Denk aan een kan water waarmee ik een longdrinkglas vul. Ik doe het alleen iets te lomp. Het water komt met zoveel tegelijk uit de kan, dat het via het glas overal heen spat.
Je brein vult de informatie die het kent in: Kan. Water. Glas. Spatten.
En zo vormt zich een beeld.
Omschrijf niet in detail
Sommige mensen maken een hele film van wat ze lezen in hun hoofd.
Je hoeft niet alle details van een kamer te beschrijven. Of een persoon in detail uit te leggen.
Je weet wel. Langwerpige neus. Ogen die dicht bij elkaar staan. Goudbruine haarlokjes.
Doe dit juist niet. Daar kan niemand wat mee.
Geef iemand een neuspiercing. Of een zwarte Nike-pet.
Meer niet.
Het brein doet de rest.
Daarom voelt lezen zo persoonlijk aan. Omdat de beelden die het oproept persoonlijk zijn.
Ze komen uit onze eigen ervaringen.
Dat kan een film nooit doen. Want de regisseur en cameramensen hebben bedacht hoe het filmscript er visueel uit moet zien.
Dit maakt filmkijken passief vermaak. Ze schotelen je alles voor. Je wordt in slaap gesukkeld bij het kijken.
En daarom stellen boekverfilmingen zo vaak teleur. Omdat je het anders had ingebeeld in je hoofd.
Geen Clooney
Als je in je tekst gaat vertellen dat iemand op George Clooney lijkt, zien we George Clooney.
Ik vind het een knappe man. Jij misschien een gladjakker.
Dat kan niet de bedoeling zijn van de schrijver.
Als het personage een knappe man ziet, omschrijf hem in die knapheid. Maar laat vooral aan de verbeelding van de lezer over wat knap is.
Een lange man met een speelse blik in de ogen. Een uitstraling van kalmte en zelfvertrouwen, zonder dat het arrogant wordt.
Zoiets.
Laat mensen het zelf visualiseren. Maar geef ze genoeg hints waaruit blijkt wat je bedoelt.
Laat ze tussen de regels door lezen…
Vieze gedachten
Dat is ook wat mensen doen met te veel libido in hun systeem.
Elk woord dat wordt gezegd. Elke zin die wordt uitgesproken. Die wordt gekoppeld aan seks.
‘Het spoot er zo uit. Over mijn gezicht heen!’ Terwijl het over een geschud colaflesje gaat.
Je weet waar ik het over heb.
We lezen allemaal tussen de zinnen door.
Ook als het op daten aankomt.
‘Kom je een filmpje bij me kijken op Netflix?’ Knipoog. Knipoog.
Alsof het voorbij Is
Een van mijn favoriete boeken heet Alsof Het Voorbij Is van de Brit Julian Barnes.
De ik-persoon heeft het op een gegeven moment over iemand onder de huid hebben.
Daar filosofeert hij over door en mijn brein denkt: ‘Hé. Dat is een liedje!’
I’ve Got You Under My Skin. Frank Sinatra.
En ja hoor. Een paar zinnen later wordt dit nummer genoemd.
Briljant uitgespeeld door Julian.
Briljant.
Ik bedacht het eerder dan het personage. Schitterend.
Liefs,
Tomson
PS
Als je nog een boekje zoekt om te lezen. Lees ‘Alsof het voorbij is‘. Een van mijn favoriete novelles. Over een volwassen man die terugdenkt aan zijn eerste grote liefde en zich afvraagt wat er toen nog meer speelde waar hij geen weet van had.
