Lieve vreemdeling,
Een groot verhaal heeft structuur nodig.
Ik houd er niet van om het heel technisch te laten worden zoals de meeste films zijn opgebouwd.
Dat elke minuut een beat is uit het plotboekje.
Maar structuur geeft wel een klapstok aan elk verhaal dat er verteld wordt.
Begin – midden – einde.
(Ik bedoel kapstok. Maar ik las eens dat je minimaal een spelfout per verhaal moet maken om de lezer bij de les te houden.)
Vier belangrijke punten bij een plot:
- Vanaf 25 procent gaat het personage van passief naar actief. Het kiest ervoor om iets aan zijn problemen te doen. De wereld in te trekken. De prinses te redden.
- Op 50 procent zit het keerpunt. Alles wat je dacht dat zou werken, werkt niet meer. Het verhaal gaat een donkere kant op, met een vals gevoel van vertrouwen.
- Om op 75 procent tot een ‘alles is verloren’-moment te komen.
- De resterende 25 procent is de climax van het verhaal. En daarna een heel snelle afronding van het geheel.
(Je weet wel. Je onderbroek aandoen. Nog een afscheidsknuffel geven. En met opgeheven hoofd door de voordeur vertrekken.)
Elke film. Elke docu. Elk boek. Elke anekdote die je vertelt, is op bovenstaande manier opgebouwd.
Ons hoofd is gemaakt voor verhalen en deze structuur gebruiken we elke keer weer.
Ik verdeel bij het schrijven daarom mijn boek in vier delen en wijs het maximaal aantal woorden toe per deel. Dan begin ik mijn geschreven sleutelscènes in stukjes te hakken en te verdelen over die vier delen.
Ik schrijf het plot niet uit als samenvatting.
Dat bederft de magie.
Maar ik weet wel waar het verhaal naartoe gaat. Tot 75 procent heb ik vrij helder in mijn hoofd hoe het loopt.
Laat me je dit zeggen:
De onderliggende boodschap in een verhaal is wat een boek laat slagen.
Niet het plot.
Vorige week vertelde ik je dat ik twaalf sleutelscènes heb geschreven.
Die twaalf sleutelscènes ben ik nu flink uit elkaar aan het trekken, door elkaar aan het husselen en in aparte documenten aan het zetten.
- Document 1: Akte 1
- Document 2: Akte 2a
- Document 3: Akte 2b
- Document 4: Akte 3.
(Je kan ook een document in vieren delen)
En dan begin ik bij het begin met schrijven: Met akte 1.
Die sleutelscènes aan elkaar verbinden. Nieuwe scènes schrijven.
Herschrijven.
Opbreken.
Scènes toevoegen.
Zinnen mooier maken.
Metaforen verzinnen.
Dialogen naar een hoger niveau tillen.
Nadenken over wat het nut van scènes is.
Schrappen.
Nadenken over wat het nut van mijn leven is om hier zoveel tijd in te stoppen.
(Ik kan soms echt moedeloos worden van dit proces.)
Goed.
Hoe je het went of keert…
Alles valt of staat met de motieven van de personages.
Tussen wat ze willen bereiken (een baan, het hart van een geliefde) en wat ze eigenlijk echt nodig hebben (vertrouwen, comfort).
- Daan verlangt naar het hart van zijn FWB.
- Moet een schuld terugbetalen aan zijn pa.
- Hij wil reizen.
- Moet een telefoon terugvinden van een huisgenoot.
- Begint een affaire met de zus van een ex van een huisgenoot.
Er gebeurt een hoop.
Maar dat is allemaal plot.
Maar wat voelt hij tussendoor?
Slaat het ergens op?
Volgende week ga ik hier verder op in.
Liefs,
Tomson
Ik hoop in het najaar mijn nieuwe roman ‘Sombere hitsigheid’ te publiceren. Elke vrijdag vertel ik je mijn opgedane lessen tijdens het werken aan dit boek.
