Lieve vreemdeling,
Je zou misschien denken dat hoge verwachtingen tot teleurstellingen leiden.
Verwacht minder van mensen en je hoeft je niet meer zo ellendig te voelen.
Euh.
Filosoof en stoïcijn Miriam van Reijen leerde me het anders te zien.
Zij zegt dat we de betekenis van het woord ‘verwachting’ onvoldoende beseffen.
Laten we er het woord ‘weer’ aan toevoegen.
- Een weersverwachting is niet een vaststaand feit.
- De weersverwachting is regen.
- Maar het zou op de dag zelf zomaar kunnen gebeuren dat het toch niet regent.
Want: een verwachting ligt niet vast.
Maar blijkbaar gaan we er stiekem vanuit dat die verwachting een zekerheid is. Dat is het recept voor teleurstelling. Je wil dat een ander iets doet en vervolgens gebeurt het niet.
Ja. Come on… Je hebt nul controle over een ander. Dus waarom ben je zo verrast over de teleurstelling?
Als je het verwacht (dus het kan ook niet gebeuren), bepaalt de waarde die je aan die verwachting hecht wat voor emotie je voelt.
Bijvoorbeeld dat je verwacht dat je geliefde wat voor je koopt op Valentijnsdag.
Als je nul waarde aan je verwachting hecht, ga je nooit teleurgesteld zijn.
Je zou zelfs heel hoge verwachtingen van iedereen kunnen hebben.
Maar het doet je toch niks als het weer eens tegenvalt.
Dat, lieve mensen, is nou een stoïcijnse levenshouding hebben.
Een ander woord voor de stoïcijnse filosofie is de stoa.
Het is een filosofie uit het oude Griekenland, maar het klinkt alsof die vandaag is uitgevonden.
Echt. Haak nu niet af. Nu wordt het pas echt leuk.
​
De stoa in vogelvlucht
De stoïcijnse filosofie komt op het volgende neer:
- Richt je aandacht op dat waarover je controle hebt. Laat de rest los.
- Je bent niet je bezit.
- Niet je status.
- Niet je uiterlijk.
- Niet je land.
- Niet je favoriete voetbalclub.
- Niet je lijf.
Waarom streven naar bezit als het je allemaal weer kan verliezen?
Waarom je zo druk maken over je uiterlijk als ieder lichaam langzaam vervalt in ouderdom?
Waarom je druk maken over beroemd worden als je over tweehonderd jaar door iedereen vergeten bent?
Want je hebt er geen invloed op.
Maar waar heb je wel invloed op?
Juist. Je gedachten.
Negatieve gevoelens staan je geluk in de weg.
Dat willen we niet. Ongelukkig zijn.
Dit wil niet zeggen dat een stoïcijn negatieve gevoelens probeert te negeren.
Integendeel.
Het probeert eigenlijk te zeggen: zelfs met pijn kan je geluk ervaren, door invloed te hebben op je gedachten.
Een echte stoïcijn onderzoekt daarom de gedachten achter negatieve gevoelens en accepteert vervolgens waar die geen invloed op heeft.
Met als gevolg dat die negatieve emotie minder of helemaal niet meer wordt gevoeld.
And I think that is beautiful.
Onderzoek je gedachten en begrijp jezelf zo beter.
Zelfkennis, lieve vreemdeling.
Er zijn vele theorieën waar emoties als woede, schuld en schaamte vandaan komen.
Maar het blijft uiteindelijk een spel met woorden en dat spel speelt een stoïcijn op hoog niveau.
Als je je gevoelens beter wil begrijpen, speel het spel op hoog stoïcijns niveau mee.
Dat doe je door te schrijven.
- Noteer die gevoelens.
- Onderzoek je botsende gedachten.
- Begrijp jezelf beter.
Want het blijven gedachten en gedachten bestaan uit woorden.
Zoals angst. Daar volgende week meer over.
Elke donderdag mijn mini-hoofdstukjes uit een ongepubliceerd non-fictieboek Maak kunst van je tragedie. Lees ze hier allemaal terug.
Liefs,
Tomson
PS
Kan je jezelf volledig verliezen in een relatie? Pre-order mijn aankomende luisterboek ‘Sombere hitsigheid: Onbegrepen’​
