Lieve vreemdeling,
We zijn verbonden met het universum en elkaar, doordat elk atoom dat in ons lijf zit, ooit in een ster zat.
Mijn punt is dit: Materialisme en spiritualiteit zijn meer met elkaar verbonden dan we denken. Niet alleen het feit dat alle atomen die nu op aarde zijn al aanwezig waren toen de oerknal plaatsvond. Maar ook dat enkele van onze bouwstenen in ons lijf misschien een paar jaar geleden nog in jouw lichaam zaten. Of in een krop sla. In de lucht. Of in dat van Lincoln. Of honderdduizend jaar geleden in een neanderthaler.
Schrijver en natuurkundige Alan Lightman gebruikt hier een trapsgewijze denkoefening voor.
Stel dat we elk atoom kunnen labelen en dan terug in de tijd kunnen opzoeken waar die geweest is.
- Alle zuurstofatomen die je in je leven hebt ingeademd
- Al het voedsel dat je hebt gegeten
Waar waren ze duizend jaar geleden? Wellicht in de grond van de aarde.
Een miljoen jaar geleden misschien in de zee.
Tien miljoen jaar geleden in sterrenwolken, voor ze ontploften.
Maar nog belangrijker is het besef dat die atomen ook in de lichamen van anderen hebben gezeten of gaan zitten.
We zijn als mens meer verbonden met elkaar dan we beseffen. Net zoals we verbonden zijn met de sterren. Met het verleden. Maar ook met de toekomst.
Als we sterven, zullen onze atomen in ons lijf niet sterven. Die zullen in nieuwe samenstellingen doorgaan tot het einde der tijden.
Materialisme via spirituele bril
Alan Lightman gelooft als natuurkundige in de wetenschap. In de zin dat alles bestaat uit materiaal en dat daar natuurkundige wetten voor gelden.
Hij bedoelt materiaal als in moleculen en atomen (niet een Gucci-tas of dikke BMW voor de deur). De neuronen in ons brein. De gevoelens en gedachten die we hebben. Die komen allemaal voort uit dat materialisme.
En toch gelooft hij in spiritualiteit. Het onverklaarbare dat ieder mens wel eens ervaart. Onaardse gevoelens.
Hij denkt absoluut dat deze spirituele gevoelens en gedachten uit onze moleculen en atomen komen. Maar dat we er nooit achter zullen komen hoe ze ontstaan.
We kunnen via de wetenschap niet overal een verklaring voor vinden.
En dat is, zoals Maria Popova schrijft op The Marginalian, een paradox.
(link beneden).
Het materialisme van onze hersenen geeft ons niet-materialistische (spirituele) ervaringen.
Spiritualiteit kenmerkt zich met een gevoel dat alles verbonden is. Met een gevoel dat het ego niet bestaat. Het gevoel dat we niets voorstellen op de schaal van grootte in het universum.
Bestaan we echt uit sterrenstof?
Toen het heelal ontstond, waren alle atomen al aanwezig die we nu ook kennen. Alleen in een iets andere samenstelling.
Waterstofatomen en helium voerden de boventoon.
In de loop der tijd zijn vooral in sterren andere elementen ontstaan. Van die elementen maakt ons lichaam graag gebruik.
- Koolstof voor onze spieren
- Calcium voor ons skelet
- IJzer voor ons bloed
- Fosfor in ons DNA
Van de ongeveer 120 atomen die we kennen, gebruiken we 25 atomen waar ons lichaam niet zonder kan.
🪐 Nog een persoonlijke melancholische noot
Ik ben het volledig eens met Alan Lightman (wat een achternaam) dat we niet via wetenschap overal een verklaring voor gaan vinden.
Via wetenschap kaderen we de complexiteit van het leven in bruikbare modellen. Het verklaart een hoop, maar geeft altijd nieuwe vragen. Het ene model weerspreekt vaak ook nog eens het andere.
Of zoals Frank Meester schrijft: Het is onmogelijk om een consequent of consistent verhaal te vertellen over het leven. Doordat totale consequentie niet mogelijk is, hoeven we ons ook niet vervelend te voelen als het niet helemaal lukt.
Op kantoor ben ik regelmatig geconfronteerd met persoonlijkheidstestjes.
Dat zijn horoscopen voor hogeropgeleiden.
Daar kwam bij mij regelmatig naar voren dat ik een holist ben.
Zum kotzen.
Maar ik snap het wel.
Ik zie overal verbanden.
Het idee dat we uit sterrenstof bestaan en met elkaar verbonden zijn, vind ik een vanzelfsprekendheid in mijn hoofd.
Ik denk er ook regelmatig over na dat we op een stuk rots met 2,16 miljoen kilometer per uur door de zwarte leegte reizen.
Om je een perspectief van afstand te geven in ons eigen zonnestel, tsjek deze site.
De maan is een pixel groot. Vervolgens scroll je je een ongeluk langs alle planeten en kom je erachter hoeveel afstand tussen al onze planeten zit.
Het is echt mindblowing en deze site bezoek ik elke maand om me klein en nietig te voelen. Het zet dingen in perspectief, weet je wel.
En dan is ons zonnestelsel maar een nietig vlekje in het heelal.
Dubbele nietigheid!
Kaboem pats.
Holistisch dus.
De paradox is overigens dat ik moet niezen van andere holistische mensen. Ik krijg er vlekken van op mijn huid en mijn mond maakt van die gekke bewegingen, alsof ik een citroen eet.
Ik heb het idee dat zij niet helemaal met twee voeten op aarde staan. Wat me doet afvragen waarom ik zelf altijd als holist eruit kom.
Ik zou mezelf niet zo omschrijven.
Eerder als een mysticus, maar dan zonder god. Eerder via de kunst.
Nou ja.
Daar een andere keer meer over.
😱 Een quote als afsluiter
Of wat Alan Lightman zei:
I consider myself a spiritual atheist. I certainly believe there are forces bigger than ourselves, and that we should be searching, individually, for meaning in our lives. But I don’t believe there’s a supreme being, an intelligence that created everything.
🤿 Als je de diepte in wil gaan
Liefs,
Tomson
