🪐 Er is geen ‘echte versie’ van de ander
Als er geen ‘echte versie’ van onszelf bestaat, bestaat er dan wel een ‘echte versie’ van een ander?
Nou.
Het antwoord zou je verbazen.
Nee dus.
Volgens Lacan (rip) is de ‘ander’, ook wel ‘object’ genoemd, onze eigen visie van wie de ander is. Het is niet objectief, maar een intern beeld.
Dus als je dan doorredeneert… Als je verlangt naar een ander, naar welke versie verlang je dan?
Je verlangt naar een versie die dus niet bestaat. Dat is waarom verlangens vaak toch teleurstellen, als je de persoon daadwerkelijk ontmoet of er de liefde mee bedrijft. De ‘realiteit’ komt nooit overeen met je eigen interne beeld dat je had gecreëerd.
Lacan concludeert dat we in de liefde altijd naar iets ‘onzichtbaars’ in een persoon verlangen. Datgene waar je de vinger niet goed op kan leggen. Dat houdt het verlangen levendig. Omdat je het niet kan vastpakken. Je kan het niet verklaren.
Daarom zal ons verlangen nooit vervuld worden…
Dit komt door de complexiteit van verlangen.
Lacan grijpt terug naar de babyfase.
- Je hebt honger, je krijgt eten en het verlangen naar honger is gestild.
- Je hebt dorst, je krijgt wat te drinken en het verlangen is gestopt.
Maar een baby wil meer dan alleen eten en drinken. Want anders kan je die net zo goed aan een machine leggen en die is gelukkig.
Maar zo werkt een mens niet.
De baby wil eten en drinken, gecombineerd met aandacht, aanrakingen en een gevoel van comfort.
Kortom: die hunkert naar liefde.
Trek dit eens door naar zoiets als een baan.
Je zou zeggen: je wil een baan, zodat je geld krijgt om te kunnen overleven.
Maar zo simpel is het niet. We willen in zo’n baan ook gezien en gewaardeerd worden door onze collega’s en manager. Een gevoel van liefde willen we krijgen.
En dat verlangen naar liefde en aandacht, dat zal nooit vervuld kunnen raken in ons leven.
We zullen nooit tevreden zijn. Niets is goed genoeg.
Dat is wat ons mensen drijft.
We willen een diploma, een kind, trouwen. Maar als we het hebben, verleggen we ons doel. Dan willen we nog een kind, een ander diploma, een ander huwelijk.
Het verlangen is eindeloos en onvervulbaar.
Hoe komt dat? Dat het verlangen eindeloos is?
Dat is dat we iets ‘missen’. We hebben een leegte in ons.
Volgens Freud komt dit door ons eerste grote verlies.
Eerst zit je lekker warm en fijn in het donker in de buik van je moeder en opeens ben je op aarde en is het koud, heb je honger en is er fel licht.
We ‘verliezen’ vanaf dag 1 al iets als mens en we blijven dingen verliezen.
Onze jeugd. Ons speelgoed. Ons haar. Geliefden. Familie.
Dat verlies houdt niet op.
Er is altijd een leegte in ons, die al die verlangens oproept.
Tegelijkertijd zijn we niet volledig afhankelijk van dat verlangen. We hebben ook een drang naar autonomie en de controle hebben.
We zijn gespleten persoonlijkheden, vindt Lacan.
Er is geen ware jij. Er is een versie van jou. De wereld om ons heen is een gecreëerd beeld vanuit onszelf. De taal is ons opgelegd en niet van ons. Maar we hebben juist die taal nodig om de wereld te begrijpen.
Het lijkt wel alsof er overal schotten tussen staan, waar we niet overheen mogen.
Tussen bewustzijn en onbewustzijn.
We zitten vast in verschillende werelden.
En misschien, door dat vastzitten, ontstaat er dan dat grote gevoel van leegte, wat al onze verlangens zo oproept.
Liefs,
Tomson
PS
In de film The life of David Gale zit een scène met Kevin Spacey waarin hij als leraar Lacan uitlegt over verlangen (2 minuten kijktijd).
