🪐 10+ fantastische passages over kunst uit Camus’ dagboek
Als vervolg op mijn maandagmail, hierbij nog meer passages uit het dagboek van Camus.
Vandaag over kunst en schrijven en over liefde en het leven.
Passages over kunst en schrijven
“Wat voor behoefte heb ik te schrijven of te scheppen, te beminnen of te lijden? Wat in mijn leven verloren is gegaan, is per slot van rekening het belangrijkste niet. Alles wordt nutteloos.”
“Wel of geen waarde hebben. Scheppen of niet scheppen. In het eerste geval is alles gerechtvaardigd. Alles, zonder uitzondering. In het tweede geval is het het toppunt van absurditeit. Dan blijft alleen de keus over van de meest esthetische zelfmoord: huwelijk + veertig uren of revolver.”
“Wie geboren is om te scheppen, om lief te hebben en te winnen, die is geboren om in vredestijd te leven. Maar in de oorlog leert men alles te verliezen en te worden wat men niet was. Alles wordt een kwestie van stijl.”
‘Ik houd’, zegt hij, ‘van geuren. En er bestaat geen kunst die op reukzin is gericht. Het enige is het leven.’
“De ware kunstenaar bevindt zich halverwege zijn verbeeldingen en zijn daden.”
“Het eerste wat een schrijver dient te leren, is de kunst om dat wat hij gevoelt, om te zetten in dat wat hij wil doen gevoelen. De eerste keren dat hij hierin slaagt, is het bij toeval. Maar vervolgens dient het talent in de plaats van het toeval te komen. Zodoende speelt het fortuin een zekere rol bij de oorsprong van het genie.”
“Ik had niet moeten schrijven: als de wereld duidelijk was, zou de kunst niet bestaan – maar: als de wereld me voorkwam een zin te hebben, zou ik niet schrijven.”
“De kunst is de afstand die de tijd geeft aan het lijden.”
“De kunst is een poging om door middel van de beschrijving tot zuivere kennis te komen.”
“Wanneer deze wereld zonder zin is, dan hebben ze gelijk. Ik aanvaard niet dat ze gelijk hebben. Dus… Het is onze taak God te scheppen. De schepper, dat is hij niet. Ziedaar de ganse geschiedenis van het christendom. Want wij hebben slechts één wijze om God te scheppen, en dat is hem worden.”
“Waarom ben ik een kunstenaar en geen filosoof? Dat komt doordat ik denk volgens de woorden en niet volgens de ideeën.”
“De kunstenaars willen heiligen zijn, geen kunstenaars. Ik ben geen heilige. Wij willen de instemming van de hele wereld hebben en die krijgen wij niet. Dus?”
“Weinig mensen zijn in staat de kunst te begrijpen.”
“Heel mijn oeuvre is ironisch.”
Camus kijkt over mijn schouder mee. Soort van. Hij leest de krant.
Andere observaties over de liefde, het leven en de politiek
“In de politiek heeft men onvoldoende ingezien hoezeer een zekere gelijkheid de vijand is van de vrijheid. In Griekenland bestonden vrije mannen doordat er slaven waren.”
“De wilskracht is ook een eenzaamheid.”
“Op een gegeven ogenblik kan men de liefdesontroering niet meer voelen. Alleen de tragiek is er nog. Voor iemand of iets leven heeft geen zin meer. Die kan men alleen nog maar vinden bij de gedachte van ergens voor te sterven.”
“Er is geen beloning noch straf – evenals in de joodse godsdienst. Het is een sociale beweegreden die het denkbeeld van beloning doet ontstaan.”
“Elk leven dat gericht is op het geld, is een dood. De wedergeboorte is te vinden in de belangeloosheid.”
“Wat de mens het meest onderscheidt van het dier, dat is de verbeeldingskracht. Vandaar dat onze seksualiteit niet echt natuurlijk kan zijn, dat wil zeggen blind.”
“De tijd gaat niet snel wanneer men erop let. Die voelt zich in het oog gehouden. Maar hij profiteert van onze verstrooidheden. Misschien bestaan er zelfs wel twee tijden, die waarop wij letten en die welke ons verandert.”
“Het hart dat ouder wordt. Bemind te hebben en dat er toch niets is gered!”
“De verleiding van de bijkomstige en dagelijkse beslommeringen.”
“De vrijheid is de laatste der individuele hartstochten. Dat is de reden waarom zij thans immoreel is. In de samenleving, en eigenlijk gezegd in zichzelf, is zij immoreel.”
“Maar niemand is volstrekt schuldig, men kan dus niemand volstrekt veroordelen. Niemand is volstrekt schuldig in de ogen van de samenleving, in de ogen van het individu. Iets in zijn binnenste heeft deel aan het leed.”
“Wij leven te lang.”
“Bij gemis aan liefde kan men het zoeken in de eer. Trieste eer.”
“Wanneer de ziel gereed is, geschapen door ons en de smart, dan komt de dood.”
“De Schoonheid die helpt om te leven, helpt ook om te sterven.”
“Zij streelde zijn ijdelheid. En daarom was hij haar trouw.”
“F.: ‘Ik ben een verknipt wezen. Om te weten of ik in staat ben lief te hebben, moet ik eerst weten of ik in staat ben te lijden. Voordat ik heb geleden, weet ik het niet.’”
“Het hart is niet alles. Het moet er zijn, want zonder dat… Maar het moet worden beheerst en herschapen.”
“De liefde is onrechtvaardig, maar de rechtvaardigheid is niet toereikend.”
“Er is in de mens altijd een deel aanwezig dat de liefde afwijst. Dat is het deel dat wil sterven. Het is dit deel dat om vergiffenis vraagt.”
“Er komt altijd een ogenblik waarop de mensen ophouden te strijden en elkaar kapot te maken, eindelijk bereid zijn elkaar lief te hebben zoals ze zijn. Dat is het koninkrijk der hemelen.”
“Oud worden is de overgang van passie naar compassie.”
“Elke verrichte prestatie is een slavenjuk. Zij verplicht tot een betere prestatie.”
