Ben je weleens zo geobsedeerd door iemand dat je merkt dat je die persoon aan het worden bent?
- Boeken lezen die de andere persoon leest en het geweldig vinden
- Films kijken die de andere persoon kijkt en het geweldig vinden
- Meningen verkondigen die de ander verkondigt
- Je kledingstijl aanpassen aan wat die leuk vindt
- Je hele smaak is de smaak van de ander
Ik heb het niet zozeer over een verliefdheid. Al lijkt het er wel op. Ik heb het over een OBSESSIE.
Het heeft niets met begeerd worden te maken. Het heeft alles te maken met dat je even die persoon wilt zijn.
Je pluist het hele internet af op zoek naar meer informatie. Je kunt de hele dag naar die persoon kijken als je in dezelfde ruimte bent.
Gewoon.
OBSESSIE.
Ik heb regelmatig obsessies.
Soms met personen die al een tijdje dood zijn.
En soms met iemand die ik heb ontmoet. Je wilt alles van die persoon weten. Je wilt ze binnenstebuiten keren. Je wilt in dat hoofd kruipen. Je wilt even zijn als die ander.
Omdat het je ontslaat van je eigen zorgen, onzekerheden en angsten.
Het is escapisme, in de meest pure vorm.
Maar die obsessie is ook kwetsbaar.
Kwetsbaar voor de ick.
Een verkeerde blik. Een verkeerde opmerking. Een verkeerde aktie en het is voorbij.
Je kunt vanaf dat moment niet meer normaal naar die persoon kijken.
Ik had het met Paul Skallas, de Lindy man.
Mijn obsessie verdween toen hij me blokkeerde
Alles wat hij tweette vond ik geweldig. Alles wat hij dacht, ging ik ook denken.
Paul Skallas is een rare vogel.
Zijn blik op de wereld is gericht op ‘lindy’. Hoe langer iets bestaat, hoe groter de kans is dat het over honderd jaar nog steeds bestaat.
Het boek The Picture of Dorian Gray van Oscar Wilde bijvoorbeeld. Die wordt over honderd jaar nog gelezen.
De Zeven Zussen? I don’t think so.
Skallas cultiveert zijn Lindy-gedachten. Hij kleedt zich graag Lindy en laat dan een foto van zichzelf zien.
Maar er was iemand van zijn volgers die toen een foto van Paul postte met de meest afschuwelijke hiphop-kleding die je maar kunt voorstellen.
De foto was echt. Van vroeger.
Het was gewoon grappig, oké?
Dus ik likete die foto.
Paul blokkeerde niet alleen de gast die de foto publiceerde. Hij blokkeerde ook iedereen die de foto een like had gegeven.
Wtf.
Mijn obsessie was meteen over.
Waar is de zelfspot heen? En sindsdien vind ik al zijn meningen slecht doordacht en stom. (Kinderachtig, I know).
Ik ga niet zeggen dat ik moorddadige neigingen kreeg, maar ik snap Tom Ripley wel.
Als de liefde niet meer wederzijds is
Tom Ripley heeft een obsessie voor Dickie in de Netflix-tv-serie Ripley.
Dickie is de zoon van een eigenaar van een havenbedrijf en is naar Italië vertrokken waar hij leeft van de toelage van zijn vader.
Beetje schilderen. Beetje aan het strand luieren. Beetje de liefde bedrijven met zijn liefje Marge.
En dan verschijnt opeens Tom Ripley. Gestuurd door Dickie’s vader. Omdat Tom Dickie kent. Ook al heeft Dickie geen flauw idee of ze elkaar echt kennen.
Tom’s taak is simpel. Motiveer Dickie om terug te gaan naar Amerika. Maar Dickie wil dus niet teruggaan en Tom voelt er ook niet zoveel voor om hem te overtuigen.
In plaats daarvan probeert Tom beste vrienden met Dickie te worden.
En meer…
De scène die je het meest laat voelen als kijker, is als Tom de kleren van Dickie aantrekt en zichzelf in de spiegel bewondert.
Het is zo erotisch en zo obsessief en zo heftig.
Het is de beste scène uit het boek. Het is de beste scène in de Netflix-serie. Het is zo goed gefilmd, hoe Tom zichzelf bekijkt in de spiegel. Hoe hij zich voordoet alsof hij Dickie is.
En uiteraard wordt hij betrapt, door Dickie zelf.
Marge heeft meteen in de gaten dat Tom niet te vertrouwen is. Net zoals de vriend Freddie Tom niet vertrouwt. Maar Dickie was tot dit moment naïef.
Nu niet meer. Hij is klaar met Tom en dat doet zeer veel pijn bij Ripley.
Zo veel pijn dat hij Dickie laat verdwijnen en zijn leven overneemt.
Wat volgt is vervolgens een kat-en-muisspel tussen rechercheurs, Marge en ook Freddie.
Iedereen denkt dat Dickie nog leeft.
Ripley is gewetenloos. Maar ook zo fascinerend om naar te kijken.
Je kunt ook een obsessie hebben van een andere orde. Zoals bij Oscar Wilde.
Je ziet iets wat anderen niet zien
Oscar Wilde’s boek The Picture of Dorian Gray (1891) is fantastisch.
Vooral het personage Lord Henry die de hele tijd in aforismen praat die juist het tegenovergestelde is van wat je verwacht.
Een man kan gelukkig zijn met iedere vrouw, zolang die er maar niet van houdt.
Dit is dus ironie.
In jaren niet zo hard gelachen om hem. Alles wat Henry zegt is dubbelzinnig.
Of zoals een vriend nuchter opmerkte (we lazen tegelijkertijd dit boek, als een echte bromance), dat Oscar Wilde elke keer dezelfde stijlfiguur herhaalt.
Dat komt neer op:
‘Er is een ding erger dan dat men over je roddelt: dat men niet over je roddelt.’
Het boek geeft een schitterende persiflage weer van de dandy-wereld uit de 19e eeuw. Elke emotie is groots. Elke aktie is allesbepalend voor je leven. Elke verliefdheid is het einde van de wereld. En elke liefdesbreuk is die dat je de persoon nooit meer wilt zien.
Goed.
De schilder Basil heeft een obsessie. Voor Dorian Gray. Hij is er heel bewust van dat wat hij ziet, een ander misschien niet in Dorian ziet. Dat je je obsessie niet kunt verwoorden aan anderen.
En deze uitleg, dat een van de hoogtepunten van het boek is, is ook een metafoor.
Voor de obsessie van de kunstenaar voor de kunst zelf.
Dat je eigenlijk niet aan anderen kunt uitleggen waarom je zo obsessief schildert of schrijft of dicht.
Of waarom je een andere kunstenaar zo enorm bewondert, op het obsessieve af.
Dat je weet als een ander naar hetzelfde kunstwerk kijkt, het nooit erin gaat zien wat jij erin ziet.
Het is een vorm van eenzaamheid denk ik.
Basil maakt een schilderij van Dorian. Maar hoe beroerder Dorian zich voelt later in zijn leven, hoe afschrikwekkender hij het schilderij van zichzelf vindt.
Zo afschrikwekkend dat hij de maker Basil niet meer kan vertrouwen.
Wat een meesterwerk.
Find what you love and let it kill you.
Het is geen toeval dat al die obsessies in de kunst uitmonden in moord.
Dat is de enige manier dat je het kunt stoppen, metaforisch gezien. Of je gaat er zelf aan ten onder, of je laat de ander eraan onder doorgaan.
Mijn toestemming heb je.
Of hoe Bukowski het ooit schreef:
Find what you love and let it kill you. Let it drain you of your all. Let it cling onto your back and weigh you down into eventual nothingness. Let it kill you and let it devour your remains. For all things will kill you, both slowly and fastly, but it’s much better to be killed by a lover. -Falsely yours ― Charles Bukowski
Liefs,
Tomson
PS
Nazorg.
- Ga de Netflix-serie Ripley kijken. Gebaseerd op het boek van Patricia Highsmith (zie mail afgelopen woensdag).
- Het boek The picture of Dorian grey is te beluisteren op Storytel, te lezen in het Nederlands of in het Engels.
PPS
Ik ben volgende week niet in je inbox, maar nog wel in je oor.
Je kunt volgende week dinsdag, woensdag en donderdag via petje-af luisteren naar de eerste hoofdstukken van het komende Sombere hitsigheid boek. Elke aflevering duurt ongeveer 30 minuten.
