Pessimisme heeft een nare klank.
I know.
Juist omdat het doet denken aan die collega die bij elk verbetervoorstel zegt: ‘Gaat niet werken’ en ‘Ik blijf geen minuut langer dan 17.00 uur hoor, want daar word ik niet voor betaald.’
Dat is geen pessimisme. Dat is bitter zijn over het leven, omdat je je eigen dromen niet hebt verwezenlijkt en anderen ook geen levensvreugde gunt.
Pessimisten zien de wereld juist vrij luchtig.
Echt waar.
Het is geen geheim: tomson darko is geen optimist.
Maar je moet nu niet denken dat ik een pessimist ben.
In tegendeel.
Ik ben een strategische pessimist.
Verwachtingen
Kijk.
Verwachtingen zijn de voedingsbodem voor alle nare gevoelens die je hebt.
Je denkt dat mensen je teleurstellen, je niet steunen, je in de steek laten en je niet zien staan. Maar het zijn niet de mensen die je pijn doen.
Het zijn je eigen verwachtingen over die mensen.
Wat een optimist van een pessimist onderscheidt, is dat de verwachtingen een stuk lager zijn.
Een strategische pessimist beschermt zichzelf met dit mechanisme.
Die probeert met enthousiasme en hard werken iets voor elkaar te krijgen, terwijl die tegelijkertijd weet dat het waarschijnlijk gaat mislukken.
Maar als die erin slaagt?
Dat gevoel, daar kan geen optimist aan tippen.
Volgens mijn favoriete levende filosoof Slavoj Žižek zijn optimisten altijd een beetje teleurgesteld in het leven, omdat dingen niet gaan zoals ze hadden verwacht.
Pessimisten zijn altijd een beetje blij in het leven, omdat er meer goed gaat dan ze hadden gehoopt.
Ja.
Dat klinkt als de omgekeerde wereld, maar hij heeft een punt.
Je hebt alleen invloed op je gedachten
Strategisch pessimisme doet denken aan de stoïcijnse filosofie.
In dit oude denken gaan ze ervanuit dat je in je leven alleen controle hebt over je gedachten en je acties.
Of het resultaat goed of fout is, daar heb je geen invloed op. Je mag niet eens iets verwachten van hoe het gaat lopen.
Een stoïcijn focust zich daarom volledig op zichzelf.
Gesolliciteerd naar je droombaan en afgewezen?
Dat is vervelend. Maar een stoïcijn laat zich hier niet door raken. Je hebt geen controle over de andere sollicitanten, over de andere brieven, over wat ze überhaupt zoeken als bedrijf.
Het enige waar je controle over hebt, is je eigen brief.
Als je alles hebt gegeven wat je kon en dat in die brief hebt gestopt, hoe kan je dan balen als het niet is gelukt?
Strategisch pessimisme is alles geven wat je kunt, terwijl je tegelijkertijd weet dat het resultaat waarschijnlijk zal tegenvallen.
Nee heb je, een trauma kun je krijgen.
Snap je?
Pessimisme verleerd
Volgens filosoof Alain de Botton (hoor je nu ook zijn School of life voice-over stem?) zijn we het verleerd om pessimistisch te zijn.
We leefden in een pessimistische samenleving. Het christendom staat bol van het doemdenken. Dat gevoel dat je altijd te weinig doet voor God. Dat je niet te veel moet genieten, maar hard moet werken, niet te veel moet verwachten van het leven en vertrouwen op Gods plan.
Het boeddhisme is doordrenkt van het idee dat leven lijden is.
Maar die tijden zijn voorbij.
We leven in een optimistische maatschappij. Het geloof dat alles beter wordt, als je maar wil.
Niet alleen omdat positiviteit zorgt dat we meer producten kopen. Maar ook omdat we dan volledig zelf verantwoordelijk zijn voor onze gevoelens. Dat betekent dat ook alles wat je overkomt in zekere zin je eigen schuld is.
Moet je maar positiever zijn.
Zo pep ik mezelf op
Ik ben een strategische pessimist. Van zinnen als ‘Komt goed’ krijg ik error.
Dat weet je helemaal niet. Maar ik ben geen bitter persoon. Integendeel.
Als je zegt: ‘Ik ga mijn best doen’, dan ben ik je grootste supporter.
Zo pep ik mezelf op in de ochtend op de dagen die zwaar en somber voelen. Geen idee of het beter wordt. Maar ik weet wel wat ik moet doen om goed voor mezelf te zorgen.
- Aankleden.
- Ontbijten.
- Wandelen.
- Afleiding zoeken.
Het geeft geen garanties. Maar slechter word ik er ook niet van.
Snap je?
Het houdt je hoopvol en beschermt je tegelijkertijd tegen teleurstelling.
Liefs,
Tomson
