|
Lieve vreemdeling, Hoewel er honderden kilometers aan snelwegen bij zijn gekomen de afgelopen tientallen jaren, staan we nog steeds in de file. Hoe kan dat? Zo zonde van de tijd. Voor mij was een van de redenen om in het verleden van baan te wisselen de tijd die ik in de file doorbracht voor en na mijn werk. Man. In die tijd had ik een nieuw meesterwerk kunnen schrijven in plaats van staren naar andermans bumper. Ik kon mezelf soms echt gek maken in die auto. Waarom doe ik dit mezelf aan? Het nam mijn hele hoofd over. Op kantoor was ik al bezig met het moment waarop ik het beste in de auto kon stappen om de file voor te zijn. Nou, laat me je dit vertellen: die was er niet. Er was altijd wel ergens een file. Ik weet hoe dat komt. Ik ben namelijk achter het antwoord gekomen na het lezen van het boek Het recht van de snelste. Geschreven door Thalia Verkade en Marco te Brömmelstroet. Hoe meer wegen je aanlegt, hoe meer mensen er gebruik van maken. Fascinerend hè. Het enige wat nooit veranderd is, is de tijd die wij mensen bereid zijn om te reizen op een dag. Die is bij elkaar opgeteld gemiddeld 70 minuten. Wat al dat extra asfalt heeft gedaan, is dat we nu in die 70 minuten verder komen dan vroeger. Dus onze werkgevers bevinden zich qua afstand ook verder bij ons huis vandaan. We zijn geïnfecteerd met het groeivirus. Tijd = geld. Dus hoe vaker we in de file staan, hoe meer het de economie geld kost. Met deze kulberedenering ga je dus nog meer asfalt aanleggen, zodat nog meer mensen de auto pakken en nog verder gaan reizen. In het boek Het recht van de snelste zit een fascinerende openingsscène. Journalist Thalia Verkade stelt aan fietsprofessor Marco te Brömmelstoet voor om meer fietssnelwegen aan te leggen als alternatief. Zo pakken mensen sneller de fiets en zijn ze ook sneller op plaats van bestemming. Waarop Marco een aantal keer rebels antwoordt. Waarom zou een fietser nou ergens sneller willen zijn? Wat is er nou echt zo erg aan vijf minuten later komen op werk? De fietser neemt regelmatig een langere omweg naar huis bijvoorbeeld, om nog even rond te kijken, om de gedachten te ordenen. Is dat dan verspilling? Goed punt. We zijn allemaal natuurlijk wel druk. Of denken we dat we druk zijn? Ik moet me altijd haasten voor afspraken. Ik ben ook bijna altijd te laat (sorry). Architect Rem Koolhaas zei eens dat hij altijd haast moet maken, om tijd te hebben. Maakt niet uit waar die is, hij vertrekt altijd met haast naar de volgende afspraak. Reizen en wachten is tijdverspilling in zijn ogen. Filosoof Marli Huijer vindt het gevoel van het druk hebben en gehaast zijn meer een kwestie van perspectief. We denken dat we druk zijn en te weinig tijd hebben. Maar delen we onze tijd wel goed in? Haar stelling is dat je met ritme en herhaling in je dag en week je gemoedstoestand verbetert. Plan bijvoorbeeld een dag in de week in waarop je vrij bent. Dus echt vrij. Geen verplichtingen, geen werk. Alleen maar tijd voor jezelf om te sporten, koken of wandelen. Ons lijf heeft zelfs klokgenen. Het leeft van de tijd. Maak er gebruik van. In een Volkskrantinterview zegt ze dit: ‘Vaste dagen om te werken, vaste dagen om te ontspannen, een vaste dag in de week waarop je iets leuks doet met je partner. Als je ervan uitgaat dat je alles any time en anywhere kunt doen, word je onmiddellijk geconfronteerd met de schaduwzijde van die vrijheid: dan kan het gemakkelijk gebeuren dat je aan het eind van de dag niks gedaan hebt. Want er moet zo veel en er is zoveel leuk, dat het eigenlijke werk zomaar blijft liggen. Dat is frustrerend. Het paradoxale is dat je alleen maar vrijheid kunt ervaren op het moment dat er ook een zekere discipline en ordening is.’ Maar voor je dat beklemmende gevoel krijgt van een saai en voorspelbaar leven: niemand zegt dat je deze discipline tot je dood moet vasthouden. Vind jezelf gewoon om de zoveel jaar opnieuw uit. Verhuis naar een nieuwe plek, ruil je partner in, verander van hobby. Vlaming en psycholoog Verhaege vindt dat we te hard werken, te hard willen ontspannen, te hard willen genieten. We zouden juist meer met mate moeten leven om het leven meer te voelen. Om zo meer intimiteit met de mensen om ons heen te ervaren. Verspil juist meer tijd. Ja. Nou. Dat is het punt. Soms verspil ik zelf dus uren met zinloos geïnternet op mijn telefoon en laptop. Ik heb niet het idee dat ik er een ontspannener mens van ben geworden. Of ik denk: ‘Even dit in de code veranderen op mijn site, want dat ziet er vast beter uit’ en vervolgens ben ik drie uur bezig om de ene na de andere fout te herstellen van mijn verbetering. Elke keer weer! Maar misschien moet ik meer het woord ‘verspillen’ loslaten. Het is nog te economisch gedacht dat elke seconde in het leven geld kan kosten of geld kan opleveren. Dus hoe efficiënter ik met mijn tijd bezig ben, hoe beter mijn leven wordt, is een denkfout. Als ik de redenering omdraai: hoe meer ik maar wat aanklooi in het leven, hoe leuker het leven wordt, is misschien ook wel waar. Maar. Moet mijn leven nog leuker worden dan? Uhm. Pffff. Diepe zucht. Diepe kreun. Ingewikkelde vraag waar ik het antwoord wel op heb. Dat is zo’n antwoord dat ik om de zoveel tijd herontdek. Dat mijn eigen geluk zit in het creëren zelf. Minder in het resultaat. En aangezien ik elke dag wat probeer te maken, is dat het enige ritme dat ik elke dag volhoud. Ik heb geen vaste tijdstippen waarop ik schrijf. Het wisselt echt per week. Vaak ’s ochtends. Soms ’s avonds. Soms onder de douche. Het overkomt me, omdat ik er nauwelijks over na hoef te denken. Mijn leven gebeurt en het schrijven wurmt zich er altijd tussendoor bij mij. Best handig als je probeert te leven van het opschrijven van woorden. Liefs, Tomson
 |