Het lijkt wel alsof we allemaal steeds gevoeliger worden en de grootste uitdaging van de dag is hoe we die gevoelens kunnen camoufleren voor de ander.
Zodat anderen er niet te veel last van hebben.
Zodat we niet zwak lijken.
Maar het is niet dat we nu meer voelen.
Het is dat we die gevoelens minder kunnen uiten.
Ken je de escalatieladder van woede?
Je stoot je teen en moet een pleister erop plakken omdat die blijft bloeden.
Maar op de plek waar je paracetamol ligt voor je katers, liggen niet de pleister.
En op de plek waar je uiteindelijk de pleisters vindt, ligt niet het schaartje om een stukje eraf te knippen.
Met als gevolg dat je uiteindelijk met je snijtanden de pleister aftrekt en je jezelf afvraagt waarom je niet de dure variant hebt gekocht, waar pleisters al in stukjes zijn opgeknipt.
Oh ja, geen geld.
Vervolgens mis je de bus.
Je komt te laat op je werk en die altijd maar om hulp vragende collega begint aan jou te vertellen dat ze een kopietje van een factuur niet uit de printer krijgt.
‘ZIE IK ER SOMS UIT ALS CHEF PRINTER?’ schreeuw je.
Zo had je het natuurlijk niet bedoeld.
Maar die emoties.
Daantje vulkaantje.
Boem.
Even ontluchten.
Met woede kan het snel gaan.
Die stapelt zich op.
Maar met al die andere emoties gaat het langzamer.
En het is niet dat het directe prikkels zijn die deze emoties langzaam tot een kookpunt brengen.
Het zijn al die dingen bij elkaar opgeteld.
De gehaastheid.
Dat gevoel dat je constant bekeken wordt.
Je moet presteren.
Wat van je leven maken.
Je moet #genieten.
Een goede vriend zijn.
Op je gewicht letten.
Paniekaanvallen voorkomen.
Al dat gemoet.
Al die mensen die op WhatsApp schreeuwen om je aandacht.
En je eigen brein dat zich maar blijft verdoven met checken of je mails hebt, of er nog wat te beleven valt op Facebook en weet ik veel wat.
Dat doet wat met onze gevoelswereld.
Een lange optelsom van al die stress.
Toch?
Je gaat je juist meer alleen voelen.
Gehaast.
Vermoeid.
Meer in je hoofd.
Weet je wat het opmerkelijke is?
Als je wil dat je eenzaamheid, je stress en je zorgen verdwijnen, deel dan je gevoelens en twijfels met iemand.
Maar ja.
Wie vertrouw je genoeg om die mee te delen?
Om je ziel binnenstebuiten te keren?
Wie snapt jouw emotionele pijn als je jezelf nauwelijks begrijpt?
Je kan het ook niet snappen.
Maar via de erkenning van je verdriet en de troost van de ander, kom je pas echt tot jezelf.
Je kan dan pas echt ontladen.
De ballast van je afschudden.
Laat me je dit vertellen.
Je hoeft niet eens getroost te worden door een mens…
Kunst troost.
Zoals de oude Grieken het al zeiden: via kunst vindt de catharsis plaats.
Oftewel emotionele zuivering.
Via een boek, schilderij, toneelstuk, film of liedje krijg je toegang tot je eigen gevoelens en kan je ze eindelijk loslaten.
We hebben die melancholie van het leven nodig om vervolgens getroost te worden.
Het geeft grip op dit verwarrende leven.
Ik vind troost in de kunst.
Schilder Munch met zijn De Schreeuw heeft de angstaanval zo goed afgebeeld, dat ik er nauwelijks woorden voor kan verzinnen.
Hoe ik me daarbij voel…
Man.
Sprakeloos.
Ik maak zelf ook kunst, via mijn woorden, om toegang te krijgen tot de diepere gevoelens in mijn lijf.
Om die woorden vervolgens te delen.
In de hoop dat het jou ook troost op de mindere momenten in je leven.
Dat gevoel dat je denkt dat je gek begint te worden.
Dat je de controle begint te verliezen.
Dat is een van de kenmerken van de melancholie.
Het medicijn is troost.
We hebben meer troost nodig.
Zodat we ons minder alleen voelen.
Via de ander.
Of via de kunst.
Elke dinsdag mijn spoedcursus melancholie 🖤 in je inbox.